Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ReformyGalienaijegonastępców
17
CzasypóźnegoCesarstwaRzymskiegowskazująnaciąglerosnącąprzewagę
kawalerii,dotegostopnia,żepiechotapełniącadawniejrolęgłównejsiłyude-
rzeniowej,zostajecorazbardziejusuwanawcień.Jesttoproces,którystopnio-
wodokonywałsięnaprzestrzeniwiekówiktórydocenimyjeszczepóźniejze
względunaznaczenietaktyczneizadaniastawianeprzedkawalerią.Niemniej
wIIIwiekutendencjatawychodziporazpierwszynaświatłodzienne.Dawne
oddziałyjazdyzostałyrozwiązaneistworzonoznichsilneliczebnieoddziały
wojskowe–jazdęodwodową(comitatenses).ŹródłabizantyjskieuznająGalie-
nazapomysłodawcętegonowegorozwiązania67.Informacjatapochodzimniej
więcejz1100roku,odnosisięjednakdodużostarszegoźródłaijestzupełnie
wiarygodna68.ZapanowaniaGalienapojawiasięporazpierwszykonnicadal-
matyńska69.WczasachcesarzaKlaudiuszabyłaonawspominanazuznaniem70,
azaczasówAurelianawymienianibyłaonaprzyokazjibitwypodEmesąna
pierwszymmiejscujakoważnyelementarmiipolowej71.Wrazzniąpojawiają
siętutajMaurowieokreślanijakojeźdźcygwardii72.Dowodziłwówczasnimi
wyżejwymienionyTraianusMucianus(wymienionywprzypisie–J.P.)jako
praepositusiprotectordrugiejklasyseniorespeditesetequitesMaurietOsroeni73.
FormacjataniezostałajednakżestworzonazapanowaniaGaliena,leczpojawi-
łasięjużzarządówAleksandraSewerajakokorpusgwardiiprzybokucesa-
rza74.
JeźdźcydalmatyńscyczęstopojawiająsięwNotitiaDignitatum:warmiipo-
lowej(comitatenses)jakovexillationes,zaśwoddziałachgarnizonowychjako
cuneiiequites75.Zpewnąregularnościąpojawiająsięoniobokmauri,scutarii
ipromoti76.Organizacjata,ustanowionaprzezAurelianazostaniebliżejopra-
cowanawkolejnymrozdziale.Naturalniescutariiipromotimusielipowstać
najpóźniejzaczasówAureliana.Wcześniejnieposiadamybowiemnaichtemat
żadnejwzmianki,przypuszczasięjednak,żetoGalienpowołałichdożycia
wrazzDalmatami.Wodniesieniudopromotiprzypuszczenietoznajdujejesz-
czeszczególnepotwierdzeniewosobliwymcharakterzetegooddziału.Promo-
tioznaczawłaściwieuawansowani”
,poprzezcorozumiemypowstałązoficerów
jednostkęwojskową.Wpóźniejszychczasachtermintenodnosisięnatomiast
tylkodokonnicylegionowej.Miałaonacharakterkawaleriisztabowej;eques
67Kedrenos1p.494Bonn.
68NatematźródełautorstwakompilatorówKydronosapatrzKrumbacher,Geschichtederbyzanti-
nischenLiteraturs.369.
69Zos.I40,2;VitaGail.duor.14,4i9.AnachronicznajestrelacjaVitaClod.Albin.6,2.
70Zos.I43,2;VitaClaud.11,9.
71Zos.I52,3.
72Zos.I52,4.porównajzRitterling(s.346)iRangordn.s.191Anm.10.
73Rangordn.s.186wiersz11-13,s.189.
74Rangordn.s.164.
75N.D.Indexs.317.
76Ritterlingsłuszniechybaprzypuszcza,żedooddziałówtychzaliczyćnależytakżesagittariiista-
blesiani,którzypojawiająsięponowniedopierowokresieprzeddioklecjańskim.PorównajzNotitia
DignitatumwydBöcking(Bonn1839-1853).Bd.Is.209f.,111,s.269f.Stablesianipojawiająsięjuż
Occ.XXVIIIwBrytanii,wrozdzialepoświęconymstosunkompanującymwIIIwieku.
