Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
PolskaWytwórniaArtystycznaiZwiązek
ZawodowyPolskichArtystówPlastyków
Wdynamiczniezmieniającychsięokolicznościach,wktórychfunkcjonowała
ArmiaPolskanaWschodzie,apóźniej2Korpus,wskrzeszonowieleinicjatywkul-
turalnychiartystycznych,wtympodjętorównieżpróbępromowania(pozarzemio-
słemartystycznym)główniemalarstwa,przezorganizacjęwystawtwórczościpolskich
artystówplastyków.Wwarunkachniefrontowychdziałalnośćplastycznażołnierzy-
-artystówwyrażałasięnadwóchpoziomach:napoziomieużytkowymorazwobszarze
nieskrępowanejpotrzebamiizamówieniamitwórczościindywidualnej.Napoziomie
użytkowymartyścirealizowaliprzedewszystkimzleceniaizamówieniadowódz-
twa,wpierwPolskichSiłZbrojnychwZSRR,późniejArmiiPolskiejnaWschodzie
i2Korpusu,naoprawęplastycznąokolicznościowychuroczystościrocznicowych
związanychzeświętamipaństwowymiikościelnymi(szczególnieołtarzepolowe),na
stałedekoracje–szczególnieświetlic,kantyniklubówwmiejscachpostojóworazna
nietrwałedekoracjedoprzedstawieńteatralnych72.
Znanezdokumentacjifotograficznej,apochodzącejużzpierwszychmiesięcy
formowaniasięjednostekPolskichSiłZbrojnychwZSRRrealizacjeplastycznemają
charakterokolicznościowychdekoracjiitrudnomówićoichartystycznychwarto-
ściach.MiędzyinnyminadefiladęzokazjiŚwiętaNiepodległościwdniu11listo-
pada1941r.,wTockoje,wykonanazostałaiudekorowanaherbemPolskitrybuna,
zktórejhonoryodbierałdowódca6DywizjiPiechoty,generałMichałTokarzewski-
-Karaszewicz73.Miesiącwcześniej,wpaździerniku1941r.,wydrukowanezostały
takżeplakaty,m.in.nZaduszkipolskie”inPrzetrwamy”,którezaprojektowałartysta-
-żołnierzLudwikWiechecki74.
Niewieleartystycznychobiektówwykonanychnietylkoprzezplastyków,aleteż
przezmającychartystycznezacięciesamouków(atworzonychjedyniezwewnętrznej
72
TepowstawałyprzedewszystkimpowyjściuArmiiPolskiejzZSRR.Patrz:fotografiaprzedstawiająca
dwóchpolskichżołnierzywtrakcierealizacjidekoracjiteatralnejzwidokiemwarszawskiejStarówki,Irak,
1943,fot.nrIS-2011-album018-001,IPMS,Londyn.
73
Fot.nrIS-2011-album30-012,013,014,IPMS,Londyn.
74
Fot.nrIS-2011-album30-021,IPMS,Londyn.
39
