Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.ARTYKUŁY
torskąnarrację,trudnojednakuchwycićchronologięzdarzeńtytułowychHwędrówek”
Dantego.Należyjąpotraktowaćumownie.SzczególnieIiIIIplakietęcechujesymulta-
nizm,któryjesttypowydlapóźniejszejtwórczościartysty.Townichodnajdujemyzna-
ki,którewiążąsięzkonkretnymizdarzeniamizutworuimająalegorycznąwymowę.
WplakiecieIdominujewizjapodsumowaniażyciaziemskiego.Wskazanienajegozni-
komośćwobecwiecznościKućmazaznaczyłwąskim,rozpoczynającymnarrację,izo-
kefalicznieskomponowanympasemżyciawyobrażającymmasyludzkie.Wtymmiej-
scuartystazasugerowałodbiorcysposóbczytaniajegowizji,którąroztoczyłwnarracji
pionowej:góra–dół.Pasżyciaotwieraznajdującasięponiżejprzestrzeńoznaczająca
nowyświat–dantejskieżyciepozagrobowe.Tamdwukrotniepojawiasięwyobrażenie
drabiny(Raj,PieśńXXI)jakosymbollosówczłowiekapoSądzieOstatecznym(waga)
ipóźniejszego,podobniejakwprzypadkuDantegoiBeatrycze,wznoszeniasięku
Bogupomistycznejdrabinie.Parakół,naktórejopierasięjednazdrabin,oznacza
dwukołowywóz–ŚwiętyRydwan(Czyściec,PieśńXXIX)isymbolizujeStaryorazNowy
Testament.
Kompozycjaodznaczasięmiejscamisilnymhorrorvacui,wypełnieniemsynte-
tycznieujętychsylwetekludzkich,pokazanychdynamiczniebądźwukładachizoke-
falicznych.AntyteząlekuprzedpustkąmożebyćtakżewystępującatuHtemporaliza-
cja”przedstawień,polegającanaprzemilczaniurzeczywistościpoprzezwprowadzanie
pustychmiejscikoniecznościwypełnianiaichprzezwidza–jakbyichdoczytywania.
Odbiorcamożedowolniejepostrzegaćikreowaćwłasnyobraz.
PlakietaIIjestwizjądantejskiegospotkaniazBogiem.Reliefmożebyćinspiro-
wanyfragmentemPieśniXXVIII,gdyDantekontemplujewRajuwyobrażonegoantro-
pomorficznieidominującegonadcałymkręgiemognika-Boga,wokółktóregojako
świetlistekręgiwirująchóryanielskie.Motywogniastałsiępóźniejtypowymelemen-
temtwórczościkrakowskiegorzeźbiarza.Kompozycjęplakietywyznaczawkompono-
wanawkwadratformazaczerpniętazkształtutrzonukielichaliturgicznego.Jestto
fragmentznodusemwrazzgórnymidolnympierścieniem.Kućmaukryłwyobrażenie
częścikościelnegoparamentu,wktórywkomponowałwizjęsymbolicznegospotka-
niazBogiemwczasieEucharystii.Analogicznykształtodnajdujemywformiedrzewa
zplakietyIII,gdzieoeucharystycznejsymboliceświadczywieńczącewyobrażenieBa-
ranka.PonadtorzeźbiarzwskazałtunaczytelnąwtekścieDantegoznajomośćliturgii
iceremoniiówczesnegożyciakościelnego.
20
