Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SogdyjskiełożepogrzebowezTianshui,GansuwChinach
15
Badaczechińscyponumerowalipanele,nadającimnumeryodstronyprawej
dolewej,odT1,doT1118.Jajednakprzyjęłaminnysystemnazewnictwa–po-
danypowyżej.Opisującdekoracjęznalezionychłóżpogrzebowychisarkofagów,
należyzastanowićsię,czyprzedstawieniawykonanenakolejnychpłytachtworzą
jednąwspólnąopowieść(jakchcieliwłaśniebadaczechińscy),czykażdaznich
opisujeodrębnąhistorię,iwkońcu,czymożnajepogrupowaćwpewnecałości
narracyjne.Wydajemisię,żepierwsząopcjęmożnaodrzucićjużnapoczątku,
chybażezaciągłośćuznasięichwspólnytemat,czyliżyciezmarłego.Skłaniam
siękupołączeniuowychscenwgrupytematyczne,którenależyoglądaćodstro-
nylewej(A),przezśrodkową(B)doprawej(C).Ichmotywamibyłybywówczas:
życieoficjalne,rodzina,śmierć.
Lewastronaprzedstawiascenypolowania,rezydencjęiucztę.Sątoelementy
wspólnedlawszystkichodkrytychnaterenieChinłóżisarkofagów.Możnaje
uznaćzaelementyżyciaurzędników,bowiemzarównopodczaswyjazdówsłuż-
bowychjakipodejmowaniagościjednymzżelaznychpunktówprogramubyła
ucztaipolowanie.Tematykatajestcharakterystycznadlasztukiperskiej.
PowróćmynachwilędozpłytyA1.Przedstawiaonascenępolowania,często
pojawiającąsięnareliefach,malowidłachizabytkachmetalowychznanychzAzji
ŚrodkowejiBliskiegoWschodu.Jużwczasachasyryjskichnareliefachkrólew-
skich,naprzykładAszurbanipalawNiniwie,ukazanokrólapolującegonalwy.
Wyłączniewładcamiałprawozabićtozwierzę,byłtojegoobowiązekizaszczyt
królewski,coprowadziłodotakgroteskowychsytuacji,jakukaranieśmierciąsłu-
żącego,którypodczaspolowaniauratowałżyciewładcy,zabijająclwa.Późniejsi
zdobywcyMezopotamii,Achemenidziiichnastępcynaśladowalisposób,wjaki
przedstawianybyłmonarcha.PodobniejakwsztuceBliskiegoWschodu,tak
iwPersjipostacinajczęściejprzedstawianebyłyzprofilu(tenschematprzełamała
dopierotradycjakuszańska),charakterystycznyjestdlanichbogatyubiór19,spo-
sóbtrefieniawłosóworaznakryciegłowy.ToostatnienaterenieAzjiŚrodkowej
byłonatyleistotne,żekażdywładcaprojektowałwłasnąkoronę,coułatwia
namdziśichidentyfikację.Scenypolowańkrólewskichnajczęściejpojawiają
sięnatalerzachmetalowych20.Władcaprzedstawianyjestnakoniulubpieszo,
uzbrojonywoszczepbądźłuk.Zwierzęta,zktórymiwalczy,tonajczęściejlwy
(iinnekotowate),dzikiisarnylubkozice.Nierzadkotowarzysząmupsy,które
atakujązwierzynę,wgryzającsięwjejzad.Przedstawienietakieznanejestjuż
18TianshuiMuseum,天水市发现隋唐石棺床墓,KG1992,no.1,s.45–68.
19JaktwierdziA.Kajdańskiichstrojeobszywanebyłychińskimjedwabiem,E.Kajdańska,
A.Kajdański,Jedwab.Szlakamidżonekikarawan,Warszawa2007.
20NaprzykładznajdującychsięwzbiorachMetropolitanMuseumofArt,NewYork(misa
zgrobuFengHetu)orazFreerGalleryofArt.
