Arystokratka i biedermeier

Maria Berkan-Jabłońska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7969-762-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

450

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Berkan-Jabłońska, Maria. Arystokratka i biedermeier. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015, 450 s. ISBN 978-83-7969-762-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Berkan-Jabłońska, M.

T1 Arystokratka i biedermeier

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2015

SN 978-83-7969-762-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 152539, author = "Berkan-Jabłońska, Maria", editor = "", title = "Arystokratka i biedermeier", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2015", address = "Łódź", isbn = "978-83-7969-762-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Berkan-Jabłońska, Maria

ED -

TI - Arystokratka i biedermeier

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2015

SN - 978-83-7969-762-5

ER -

Netografia (standard APA):

Berkan-Jabłońska, Maria. Arystokratka i biedermeier [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015 [dostęp: 26 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/arystokratka-i-biedermeier-maria-berkan-jablonska-152539.

arystokratka, biedermeier, Gabriela Puzynina, poezja litewska, salonowo-dworkowa powiastka, życie towarzyskie w listach

Gabriela z Güntherów Puzynina, autorka poczytnych wspomnień „W Wilnie i w dworach litewskich”, jest jedną z licznego grona pisarek, których nazwiska nie są obce historykom literatury XIX w. Mimo to trudno ją uznać za autorkę cenioną al...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7969-762-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

450

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Nota edytorska9
Wykaz skrótów11
Wprowadzenie. Między zakorzenieniem a emancypacją13
1.1. „Gdzie sny twoje dziecinne?”37
Rozdział 1. W kręgu rodziny, przyjaciół i znajomych37
1.2. „Czemuż nie mogę w słońce zmienić siebie?”43
1.3. „Kolosalny pałac”47
1.4. „Ale w natchnieniu tyle jest podniety”55
1.5. „Słowa, słowa, słowa…”57
1.6. „Kilku przyjaciół wyśpiewałam sobie”64
1.7. W drodze76
1.8. „Błękitny kwiatek unoszę przed kosą”78
2.1. Muza litewska w krótkiej spódniczce83
Rozdział 2. Ewolucja poezji litewskiej muzy83
2.2. „Lecą Anieli nad nami”91
2.3. „Przyjazne rzućmy nasiona”99
2.4. „Kiedy poeta tworzy…”99
2.5. ,,Pytasz mnie siostro, co jest ludzka dusza?”108
2.6. „Gorzki chleb, którym z innym się nie dzieli”123
2.7. „Wybłagaj dla nas nowego Lirnika”140
2.8. „Poezje te latały ponad łąki i strumienie”144
Rozdział 3. Mała proza Świat powiastki salonowo-dworkowej153
3.1. „Projekta coraz nowe wschodzą…”154
3.2 „Portreta moje nie są karykaturami…”158
3.3 „Zarysy moralne i towarzyskie”166
3.4. „Ależ to jest moja loża, moje okno…”172
3.5. „Warianty z dodatkiem prozy”182
Rozdział 4. Moja pamięć – wspomnienia czy autoportret?199
4.1. Długie „rekolekcje” i „ostrzyżyny”202
4.2. „Kosiarka po skończonym żniwie”210
4.3. „Dobrowlanka” Świat idylli utraconej224
4.4. Kalejdoskop wileński231
4.5. Od „beniaminki” do literatki243
Rozdział 5. Życie towarzyskie i literackie w listach252
5.1. „Siadam gotowa słyszeć reprymendy”256
5.2. „[O]dtąd nie możemy być sobie zupełnie obcy”263
5.3. „Stawam dziś przed Nim z nowymi utworkami”265
5.4. „Trudno Panu Kasztelanowi dogodzić!”267
5.5. „Dałyśmy sobie rendez-vous w pamięci…”286
Rozdział 6. Pasje teatralne księżny Puzyniny. Próby dramatyczne295
6.1. „Jest to obrazek z codziennego życia”298
6.2. „Gorączka literacka trawi”304
6.3. „Stoję silnie przy moich zasadach”310
6.4. „Masz lat 2740…”315
6.5. „To są lekkie bardzo potrawy”319
6.6. „Jadwiga jest moim ideałem”326
Zamiast podsumowania – o „budowaniu mostu”345
Aneks349
Wybrane liryki349
Obrazek dramatyczny Historia i kuchnia361
Wybrana korespondencja383
Bibliografia397
Indeks nazwisk425
Spis rycin441
Nota bibliograficzna443
Summary445
Od redakcji449

Rozdział1

nademokratycznezapatrywaniadorosłejjużGabrieliiCiekawe,żeupodobania

naukowo-estetycznełączyłwcaleudatniezorientacjąwsprawachﬁnansowych,

asąsiedzizokolicSmorgoninierazskładaliuniegoswevkapitały”10i

Matka-Aleksandra(oki1780-1843),zdomuTyzenhauzównaherbuBawół,

pochodziłazWarszawyiCórkaMariannyPrzeździeckiejzdomuOgińskiej,poką-

dzielibyłateżsiostrzenicąwojewodzinyRadziwiłłowej,twórczyniArkadiiiNiebo-

rowa,orazchrześnicąhetmanowejJózefyAleksandryOgińskiejiOjciec,Ignacy,był

zkoleibratankiemsłynnegopodskarbiegoAntoniegoTyzenhauzaiWporzeletniej

częstourzędowałwlitewskichRakiszkach(powiatwiłkomirski),dokądzjeżdżała

całarodzina:dwiecórkiidwajsynowieiOtymmiejscuiczasiePuzyninapisaławpa-

miętnikach:vTambyłymojenajpierwszewrażenia,botamrzeczywiściejeżelinie

przyszłamnaświat,toświatstanąłprzedemną[…]”(WWiDL,9)iWoczachmałej

GabrielkidziadekTyzenhauzwyglądałsrogo,vbyłto[…]pancałągębąiszarmant

nielada”(WWiDL,10)11iAleksandraceniławięzirodzinne,pozostawałazawsze

10WhumorystycznychwspomnieniachEustachegoTyszkiewiczaznajdujemyna

przykładhistoriędobrodusznegoprzyjacielasędziego,szlachcicastarejdaty,któryopo-

wiadającozwyczajachswojejrodzinynadmieniał:vRaztylkonarokzdomuwyjeżdżali,

onadocudownegomiejscawLebiedziewie,onzaśmająckapitalikzłożonyuGintera,po

odebraniaprocentuwracał,przezrokcałydziwyopowiadającoDobrowlanach”(tenże,

ObrazydomowegopożycianaLitwie,ti2,Warszawa1865,si27)i

11HrabiaIgnacyTyzenhauzbyłteżgłównymspadkobiercąmajątkupozmarłym

bezpotomniepodskarbimAntonimTyzenhauzieiZkoleipojegośmierci,1października

1822ri,całymajątekprzypadłczwórcedzieciiCórki,AleksandrazTyzenhauzówhrabina

GüntheriZoﬁazTyzenhauzówhrabinadeChoiseul-Goufer,zrzekłysięprawdospad-

kunarzeczswychbraci,hrabiówKonstantegoiRudolfaTyzenhauzówiDrugielektryzu-

jącyopiniępublicznądziałrodzinnydotyczyłspadkupoRudolﬁenarzeczjegocórekiDo

chwiliichpełnoletniościkuratelęnadmajątkiemsprawowałstryjKonstantyiWspomina

zjazdywtejsprawiezarównoPuzyninawﬁnałowychscenachswegopamiętnika,jakteż

spokrewnionyzTyzenhauzamiGustawOlizar(Pamiętniki1798-1865,zprzedmową

JiLeszczyca,Lwów1892,si339-340)iWrękachKonstantegoijegopotomnychznalazło

sięrównieżArchiwumTyzenhauzówzdokumentami,którebyłoprzechowywanewPo-

stawachiWilniedoIwojnyświatowej,kiedytoprzewiezionojedoWarszawy,gdziezasi-

liłoBibliotekęPrzeździeckich(możnabydodaćvniestety”

,jakożezbioryPrzeździeckich

dwukrotnieucierpiaływczasieIIwojnyświatowej:najpierwwtrakciebombardowania

wrześniowegopałacuprzyuliFoksal,anastępniewpowstaniu,gdyBibliotekaznajdowa-

łasięjużwnowymbudynkuprzyuliSzczyglej)iArchiwumDobrowlańskieuzupełniło

ArchiwaPrzeździeckichpotym,jakprzekazałajeAleksandrowiPrzeździeckiemuIdalia

zGüntherówMostowskaw1887riDokładnedanedotyczącedziejówrodzinyTyzen-

hauzówiPrzeździeckichwXIXwi,wkontekścielosówarchiwówiBibliotekiPrzeździec-

kich,znaleźćmożnamiiniw:ArchiwumGłówneAktDawnychwWarszawie.Informator

ozasobiearchiwalnym,opracowaniezbiorowepodrediDiLewandowskiej,Warszawa

2008,si624-632i

Brak wyników

Arystokratka i biedermeier

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra