Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wartościdemokratyczne,przyjętyiuznanywdemokracjikanonpodsta�
wowychzasadaksjologicznych,naktórychopartejestdemokratyczne
sprawowaniewładzy.Należądonichprzedewszystkimwolność,równość,
sprawiedliwość,pluralizm,tolerancja,praworządność,posiadaniepraw
iwolnościobywatelskich.
Systemkomunistycznypozbawiłnaswielupraw–prawa
dozgromadzeń,wolnościsłowaitd.Utrwalałpostawytypupan
–niewolnik,bowszystkozależałoodłaskawościpartiiijejurzęd-
ników.Echatejpostawysąnadalwidoczne,zwłaszczawmniej-
szychmiejscowościach,naszczeblupowiatu,gminy,gdzieoby-
watelenadalfunkcjonujątak,jakbyniemielipraw,awszystko
zależałoodłaskawościwładz,aniewłasnejaktywności.
Prawaczłowiekasątopowszechneprawamoralneocharakterzepodsta�
wowym,przynależnekażdejjednostcewjejkontaktachzpaństwem.Pojęcie
prawczłowiekaopierasięnatrzechzałożeniach:
–każdawładzajestograniczona,
–każdajednostkaposiadasferęautonomii,doktórejniemawstępużadna
władza,
–każdajednostkamożedomagaćsięodpaństwaochronyjejpraw.
Ekonomicznaterapiaszokowazpoczątkulat90.XXw.,ma-
jącaprzeprowadzićtransformacjęwolnorynkową,mocnoza-
chwiałazaufaniemdorządu.Kryzysekonomicznyprzyczynił
siędoszybkiegonarastanianierównościspołecznych,aszybkie
zmianywgospodarcedoprowadziłydochronicznegobezrobocia
naogromnąskalę1.
Jednocześnienastąpiłdynamicznyrozwójtrzeciegosekto-
ra–organizacjipozarządowych,niezbędnychwspołeczeństwie
demokratycznym,niestetyzabrakłoorganizacjizwiązkowych
broniącychnp.prawpracowniczych.Nadalsłabofunkcjonują
ruchyobywatelitypuwatchdog.Należnegomiejscawżyciu
publicznymipolitycznymorazrównegotraktowaniadomagają
sięcorazgłośniejkobiety.Homoseksualiściorganizująmarsze
równościiprowadząedukacjęnatematrównouprawnienia.
1Wlatach90.XXw.stopabezrobociawynosiła20%,dziśniecomniej,niemniej
zespołecznegopunktuwidzenia13%tonadaldużoimożnamówićochronicznym
bezrobociu,dotegodochodząjeszczemasowozawieraneumowyuśmieciowe”oraz
najwyższywUniiwskaźnikrozwarstwieniaspołecznego.
12
