Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Hematopoeza
MariaKozłowska-Skrzypczak
2.1.Krwiotworzenie
Krwiotworzeniejestprocesemobejmującymzarównowytwarzaniekomórekkrwi,które
sąkońcowymefektemhematopoezy,jakimechanizmyutrzymującehomeostazęustroju.
Wżyciupłodowymkrwiotworzenierozpoczynasięwpęcherzykużółtkowym;kolejno
funkcjętęprzejmująwątrobaiśledziona,anastępnie–szpikkostny.W5.miesiącuroz-
wojupłodowegowytwarzanesąwszpikukrwinkibiałeorazpłytkikrwi,aw7.miesiącu
–erytrocyty.Udziecihematopoezazachodziniemalwewszystkichkościach–zawierają
onetzw.szpikczerwony.Wrazzwiekiemzastępowanyjestonnieaktywnymszpikiem
żółtymztkankątłuszczową,którymożepodjąćczynnośćkrwiotwórczą,jeślizajdzietaka
potrzeba.Ostatecznieudorosłychprocestenodbywasięwkręgach,żebrach,mostku,
czaszce,kościkrzyżowej,kościmiednicy,bliższychkońcachkościudowejiramiennej.
Wprzypadkuniektórychchoróbkrwimogąpowstawaćpozaszpikoweogniskahemato-
poezy.Śledzionaiwątrobaponowniemogąwznowićaktywnośćkrwiotwórczą,jednak
wtakichprzypadkachbarieraszpik–krew(którątworząkomórkiśródbłonkanaczyńszpi-
ku)niezatrzymujewytworzonychkomórekipojawiająsięonetakżewekrwi.
Podstawątrwałościkrwiotworzeniajest
pulahematopoetycznychkomórekmacie-
rzystych
(
hematopoieticstemcell
–HSC).Mająonezdolnośćdo:
Osamoodnowy,
Oróżnicowania,
Odojrzewania.
Pierwszaztychcechgwarantujewytworzeniekomórekidentycznychjakkomórkadzie-
lącasię,natomiastróżnicowaniejestprocesemstopniowym,doprowadzającymdopo-
wstaniakomórekmielo-ilimfopoezy.Komórkimacierzystedzieląsięwtrojakisposób.
DziękipodziałomsymetrycznympulaHSCjestutrzymana,powstająbowiemkomórki
zachowującecechykomórkimacierzystej.Wwynikupodziałuasymetrycznegomogąpo-
wstaćkomórkiprogenitorowe,którenastępniepodlegająróżnicowaniuidojrzewaniu,
lubmożedojśćdopodziałuHSCnakomórki,zktórychjednazachowujecechyHSC,
16
