Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wmelancholiitrzebakrwawić?Zasadnośćstosowaniatego
środkabędzieprzedmiotemdyskusji,którebędąsiętoczyć
doXIXstulecia.Zawiłytoproblemdlagorliwychzwolenników
teoriihumoralnej:cóżbowiemnależyczynić,jeślichorobabierze
sięzniepożądanejmieszankikrwiiczarnejżółci?Należałoby
pozbyćsięnadmiaruczarnejżółci,niezubażającprzytym
organizmuokrew,którajestmuniezbędna.Dlaupuszczaniakrwi
możemyznaleźćuzasadnieniebardziejsolidne,przypisując
melancholię„nadmiarowinaczyńwłosowatychwmózgu”,jak
toczyniąniektórzyosiemnasto-idziewiętnastowieczniautorzy.
Nierzadkomożnazauważyć,żedawnebądźprzestarzałemetody
utrzymująsięwspieraneprzezopinięoichskuteczności,przy
czymichuzasadnieniairacjonalizacjecojakiśczas
odświeżane.Wtymwypadkudługoprzestrzeganojednejitej
samejzasadyterapeutycznej:tejzalecającejzmniejszanieilości
substancjiorganicznej,którejnadmiar,zakłócającrównowagę
organiczną,zakłócaczynnościmózgu.
Dopieroconarodziłsięsposóbleczeniamelancholiioparty
naodciążaniuioczyszczaniuorganizmu.Wartozobaczyć,
zapomocąjakichzastrzeżeńCalmeilkwestionujew1870roku
jegoskutecznośćisięodniegoodżegnuje.Przytoczonydalej
dokumentjestnajlepszymprzykłademniezwykłejtrwałości
autorytetuprzypisywanegodawnymmetodomleczniczym:
„Mogętylkoschylićczołoprzedzdaniemmojegomistrza
iuszanowaćpoglądy,którenaukagłosiodpoczątkówistnienia
naszejsztuki.Przywiązujęogromnąwagędoteoriiodciążeń;tak
jakwszyscy,obserwowałemprzypadkiwyzdrowienia
pokrywającesięwczasiezprzywróceniemmenstruacji,
zpowrotemwyciekuhemoroidalnego,zutworzeniemsię
jakiegośodległegoropnia,zpojawieniemsięlicznychczyraków;
przychylamsiędotraktowaniaowychróżnychprzejawówjako
ruchówkrytycznychibezwahaniaprzypisujęimuzdrawianie
rozumu;pomimotoskłonnyjestemsądzić,żewyolbrzymiano
częstośćiznaczenieowychkrytycznychefektów,żepowtarzanie
sięzrzadkapewnychfaktówuznawanozarzecznieuniknioną”28.
Wpismachhipokratejskichpojawiasięrównieżlekarstwo
innegorodzaju:mandragora,któramadziałanieprzede
wszystkimuspokajające:„Ludziomsmutnym,chorym,którzy
chcąsięudusić,podawajcieranonapójzkorzeniamandragory,
wdawcemniejszejniżpotrzebnadowywołaniadelirium”29.
Będziesięoniejjeszczedługomówić,alegendabędzie
dodawaćdotrzeźwejobserwacjiefektówleczniczychswój
baśniowykomentarz.Oweefektyleczniczeprzypominają
porażającenerwbłędnyihalucynogennedziałaniebelladony.