Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zadziwiającąuniwersalność,którauzasadniajegostosowanie
wmnóstwiebardzoróżniącychsięodsiebieprzypadłości.
Wspaniałaroślinapotrafibyćzarazemspecyfikiemipanaceum.
Takdziejesięwwypadkuciemiernika.Tenspecyfik
namelancholię,jeślizbierasięgowszczególnychmiejscach,
wykazujenawetpewnegorodzajusuperwłaściwość.Wokolicach
AntycyrywFokidziezbieranowyjątkowoskutecznąjego
odmianę:ciemierniknajwyższejjakości,ostatniądeskęratunku
dlamelancholikaiepileptyka.„PłynąćdoAntycyry”stałosię
zwrotemprzysłowiowym.Ipodróżowanotamzbardzodaleka.
ZdrugiejstronyjednakPliniusziDioskurydes24niefrasobliwie
rozszerzająlistęzastosowańciemiernika:jestondobry
naparaliż,szaleństwo,obrzęk,artretyzmiinnechorobystawów;
nadajesiędoprzemywaniaoczu,pomaganabielmo;powoduje
dojrzewanieioczyszczanieguzówskrofulicznych,ropiejących
wrzodów,guzównowotworowych,przetok,liszajów;leczynawet
świerzbuczworonogów.Ileżrozmaitychzastosowań!Lektylko
wtedyjestnaprawdęskuteczny,gdymawielewskazań.
Jeślilekarzowiwywodzącemusięztradycjihipokratejskiej
używanietaksilnegośrodkaprzeczyszczającegojakciemiernik
wydajesięniezbędne,tobardzoczęstopoto,byzastąpić
„naturalne”wydalanie,którezostałozatrzymane–przypływ
melancholiiczęstobywaprzypisywanyzatrzymaniumenstruacji,
chorobiehemoroidalnej,anawetropieniuskóry.Czarnażółć
stajesięchorobotwórcza,ponieważniejestusuwana.
Spontaniczneprzywróceniejejwydzielaniauważanejestwięc
zazjawisko,któredobrzewróży:„Wmelancholiizobjawami
phrenitis
przywróceniekrwawieńhemoroidalnychjestrzeczą
korzystną”25.
Tęteoriędośćdługouznawanozawiarygodną:abywyleczyć
melancholikalubprzynieśćmuulgę,należy„wywołać”utajony
płynnazewnątrz.Autorzytaknieodlegliwczasie,jakEsquirol26
czyjegouczeńCalmeil27,zjednejstronyodrzucająteorię
humoralną,azdrugiejnadalzalecająmetodyzwane
„odciągającymi”:przydatnejestwywołaniedermatozy;
puszczaniekrwizesromulubodbytupowinno„zastępować”
hemoroidybądź„przywracaćupławmenstruacyjny”;sączki,
bańki,substancjewywołującezaczerwienienieskórybędąsłużyły
dotegosamego.Agdydziewiętnastowieczniautorzy
przystawiająpijawkidoskronichorego,dokonująwtensposób
selektywnego„oczyszczenia”głowy,októrympierwszą
wzmiankęznajdujemywtekściehipokratejskim.Starożytni
oprócztegopodalibyśrodkiślinopędnebądźpodrażniającebłonę
śluzowąnosa(pobudzającewydzielanieśluzuprzeznos).Czy
