Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII
automatów,Obudowiemachinwojennych,Omachinach,któresiłą
powietrzawruchsąwprowadzane.ZkoleiRogerBacon–mnich
zXIIIwieku–uważał,żedasięflzbudowaćmachinyzdolneporuszać
[…]powozyjedyniezapomocąnaukiisztuki,bezpomocyistoty
żywej”
9
.JakzwykleswojemusiałdołożyćboskiLeonardo
10
.Itd.,itp.
Aniwprzypadkupojazdówzkotłemnaparę,anitychzmoto-
remspalinowymnieznalazłsiężadenIsaacNewton,któryusiadłszy
podjabłonią,stwierdziłbypochwili,żewłaśniewynalazłsamochód.
Ktośjednakmusiałzacząćitymkimśbyłmajorszwajcarskiejar-
miiIsaacdeRivaz.Zacząłnapokaziesłynnego–anamznanego
zlekcjifizyki–włoskiegohrabiegoVolty
11
,któryzaczasówcesarza
NapoleonademonstrowałsłuchaczomakademiiwojskowejwSaint
Cyrswójnowywynalazek.Wyglądałototak:Voltatrzymarurkę,
właściwielufęmałegopistoletu.Dorurkiwpuszczagazświetlny
12
zmieszanyzpowietrzem,uszczelniająkorkiem.Poczymstosuje
swójwynalazek,akonkretnieiskręzestosuelektrycznego,którą
zapalamieszaninę.Eksplozja,huk,korekwystrzelonyzrurkitrafia
jednegozobserwatorów,który–jakprzystałonaprawdziwego
9Wikipedia,hasłoHistoriamotoryzacji.
10
LeonardodaVinci(1452–1519),wielkiwłoskiartysta(MonaLisa!),medyk,
architekt,fizyk,inżynier;zajmowałsięteżkonstrukcjąpojazdówbezkoni,wtym
wozubojowego–koncepcyjnegopierwowzoruczołgu.Wymyśliłkilkarodza-
jówurządzeńdokierowania,atakżeprzekładni,m.in.mechanizmróżnicowy
(dyferencjał)umożliwiającybezpieczniejsząjazdęnazakrętachdziękitemu,że
kołozewnętrzneporuszasięzwiększąprędkościąniżwewnętrzne.Odjakiegoś
czasupalmępierwszeństwapodtymwzględemprzyznajesięjednakchińskiemu
wynalazcyMaJunowi(IIIw.).
11AlessandroVolta(1745–1827),włoskifizykiwynalazca,szczególnieza-
służonywdziedzinachzwiązanychzprocesamielektrycznymi.Najegocześć
jednostkęnapięciaelektrycznegonazwanowoltem(volt).
12Gazświetlny,zwanytakżemiejskim–gazotrzymywanydocelówkomu-
nalnychiprzemysłowychzgazuziemnegolubwęglowego(częstomieszanka
różnychgazów).
20
