Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wybraneznaczeniaikontekstyautentycznościosobowej
35
Wtradycjiegzystencjalistycznejautentycznośćniesprowadzasiętylkodo
odwzorowaniazbiorudeklaracjiwzachowaniu.Jestonaokreślonaprzezstopień
zaangażowania.Autentycznośćbywatutajrozumianajakopostawawyrażająca
siępoprzezpodejmowaniedecyzji,pomimodoświadczenialęku,bezsensu,ana-
wetabsurdalnościżycia5.Aktemkonstytutywnymdlaautentycznejludzkiejeg-
zystencjijestdecyzja,abychcieć,czyliwolawoli.Jesttowola,którachcesamą
siebie
6
.Jesttojednakzmiennaocharakterzesubiektywnym,którajestopisy-
wanaprzyużyciutakichprzymiotnikówjaknemocjonalny”inegzystencjalny”7.
Przedstawioneponiżejrozważanianieograniczająsiędoegzystencjalistycznego
pojęciaautentyczności.
2.Tożsamośćaautentyczność
Dlazrozumieniaterminunautentycznośćosobowa”jestprzydatnadystynkcja,
którąposługiwałsięPaulRicoeur.Wyróżniasiętutajdwaaspektytożsamości.
Popierwsze,tożsamośćjakobycietymsamym(łac.idem,ang.Sameness,niem.
Gleichheit)oraztożsamośćjakobyciesobą(łac.ipse,ang.Selfood,niem.Selbst-
heit).Pierwszyelementmacharakterstatyczny,adrugidynamicznyitemporalny.
Idemjesttożsamościąnumerycznąioznaczaprzedewszystkimjedność8.Wyraża
sięonapoprzezcharakterrozumianyjakozbiórtrwałychdyspozycji,dziękiktó-
rymmożemyidentyfikowaćosobęwróżnychpunktachczasu.Zdaniemfrancu-
skiegohermeneuty,natympoziomiezachodzispójnośćmiędzyidemiipse.
Różnicaujawniasięwprocesieutożsamieńzwartościami,normami,ideała-
mi,bohaterami.Procestenpoleganatym,żeosobawtym,cojestinne,rozpozna-
jesiebie.Lojalnośćioddaniewobectychideałówjestczęściącharakteru(idem),
znanychpowodów,abywewnętrzniezaprzeczyćrzeczy,którąrazuznałem,mamjakieśpo-
wodyzaprzeczyćjejwsłowach.Jeżeliktośnieodróżniadośćstaranniesądówiwypowiedzi,
możemusięwtakichrazachzdawać,żedokonujenietylkoprzeczącejwypowiedzi,aletakże
przeczącegosąduorzeczy,którąuznawał”
,W
.Galewicz,Studiazetykiprzekonań,Universi-
tas,Kraków1998.Wtakimprzypadkuempirycznetestowaniepoziomuróżnicypomiędzy
przekonaniamiazachowaniamijesttrudne.Podmiot,któryniejestświadomytego,żejego
wypowiedziuwarunkowaneprzezśrodowiskozewnętrzne,niejestwstanieokreślićzbioru
swoichprzekonań.
5M.Craig,Tobeornottobe.Understandingauthenticityfromanexistentialperspective,
nExistentialAnalysis”2009,nr20.2,s.194.
6H.Buczyńska-Garewicz,DwawykładyoJaspersie,IFiSPAN,Warszawa2005,s.15-16.
Polskauczonawskazuje,że-wedługKarlaJaspersa-decyzjaotym,żebychcieć,jestzawsze
zapośredniczonaprzezkonkretnywybórczegoś.
7J.Golomb,InSearchofAuthenticity:FromKierkegaardtoCamus,Routledge,NewYork
1995,s.9.
8P
.Ricoeur,Osobiesamymjakoinnym,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2003,
s.192-193.