Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałI
któraprowadzidowierności,czylibyciasobą(ipse).Procestenmożeujawnić
pełnąrozbieżnośćzakresówpomiędzytożsamym(idem)itym,któryjestsobą
(ipse).Różnicatawyrażasięwdystynkcjipomiędzytrwaniemcharakteruitrwa-
niemwwiernościdanemusłowu.Sątodwawzorytrwałościwczasie.Wydajesię,
żewniektórychsytuacjachszczególniewyraźnieujawniasięnbyciesobąbezpod-
porywpostacibyciatymsamym[...]nawetgdybyzmieniłosięmojepragnienie,
nawetgdybymzmieniłzdanie,upodobanie,«dotrzymam»”
9
.Aspektwyrażony
wsłowieipsetraktujęjakorównoważnywzględemterminunautentycznośćoso-
bowa”
,awyrazidemrównoważnywzględemnazwyntożsamośćosobowa”
.
JakwskazujeMarekDrwięga,wedleRicoeurarelacjapomiędzytożsamością
iautentycznościąmacharakterdialektyczny.Sątowięcelementyprzeciwstaw-
ne.Natożsamośćskładająsiętrwałedyspozycje,aautentycznośćkonstytuuje
sięwwydarzeniach,któresąlosowe,częstozaskakującewświetledotychcza-
sowychwydarzeń,awięctakie,którenaruszająutrwalonywcharakterzeosoby
porządek.Ruchdialektycznyjestmożliwydziękinmediacjinarracyjnej”
10
.Do
-
pieroretrospektywnieczłowiekmożezrozumiećtakieniespodziewanezjawiska.
Podobniezatem,jakwsystemieHegla,przeszłośćodsłaniaistotędoświadczenia.
Dziękitakimepizodom,należącymdowymiaruautentyczności,człowiekmoże
poszerzyćzakresrozumieniaswojejtożsamości.Narracjajestmedium,które
umożliwiaprzekazanieosobistegodoświadczenia.Autentycznośćsamawsobie
jeststrumieniemświadomości,którybezmediumnarracyjnegoniemożedo-
prowadzićdouruchomieniaprocesuodkrywaniawłasnejtożsamości.
Ricoeurwskazuje,żepodmiotzredukowanydowymiaruautentycznoścido-
chodzidokonkluzji:nJajestemniczym”
.AutorSymbolikizłapodkreślajednak,
żetanicośćodniesionadonja”jestraczejdoświadczeniemskrajnegoogołocenia
wówczas,gdypytamynkimjestem?”
.Natejpodstawierodzisiępragnieniesło-
wa,któremastatusmedium.Wtymznaczeniudoświadczenieautentyczności
prowadzidomedialności,aostateczniedoodkryciatożsamości.
Wartojednakpodkreślić,żezapośredniczenieniejestneutralnymprzekaź-
nikiem.Ricoeurpisze:
Tęfunkcjęzapośredniczającą,którątożsamośćnarracyjnaspełniamiędzybieguna-
mibyciatymsamymibyciasobą,potwierdzająprzedewszystkimwyobrażeniowe
zmiany,jakimopowieśćpoddajetętożsamość.Prawdęmówiąc,niejesttak,żeopo-
wieśćtylkodopuszczatezmiany:onajerodzi,poszukujeich11.
Imwiększyjestzakrestychzmian,tymmniejszeprawdopodobieństwo
identyfikacjitożsamości.
Pomiędzytożsamościąiautentycznościązachodzizatemdiadycznenapięcie,
któremożebyćprzekształconewdialektycznądynamikępoprzezwprowadzenie
9Ibidem,s.204i205.
10
M.Drwięga,PaulRicoeurdajedomyślenia,WydawnictwoHomini,Bydgoszcz1998,
s.136.
11P
.Ricoeur,Osobiejakoinnym,op.cit.,s.245.
