Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Autonomiczneźródłaprawapracyjakoźródłaprawa(aktynormatywne)
35
obowiązkówwewnętrznejjednostkiorganizacyjnej,anieinnychosóbczystruktur.
Adresatemtakiejnormyniemożebyćżadenpodmiot,któryniepozostajewstosunku
podległości58(choćoczywiścieoddziaływanienasytuacjęjednostkizależnejniepozo-
stajebezwpływunasytuacjęnp.zatrudnionychwniejpracowników).Wobecistnienia
stosunkuzależnościmiędzypodmiotemtworzącymaktorazadresatemnormniema
potrzebytakścisłejreglamentacji,jakwprzypadkuźródełprawapowszechnieobowią-
zującego59.Wrezultaciekatalogaktówwewnętrznychniemacharakteruzamkniętego
(zarównowwymiarzepodmiotowym,jakiprzedmiotowym60).
Modelaktówprawawewnętrznegotworzyart.93Konstytucji61,wskazującjednocześnie
pewnerodzajeaktównależącedotejkategorii:uchwałyRadyMinistróworazzarzą-
dzeniaPrezesaRadyMinistrówizarządzeniaministrów.Umocowaniedowydawania
aktówwewnętrznychmożewynikaćzinnychprzepisówKonstytucjiorazzustawy62.
58
WyrokiTKz1.12.1998r.,K21/98orazz28.10.2014r.,K8/14,OTK-A2014/9,poz.105.Przyjęcie
odmiennychzałożeńograniczałobymożliwośćkształtowaniasytuacjipodmiotówzależnych.Ewentualne
umocowanie(zbrakupodstawykonstytucyjnej)powinnosięznaleźćwustawie.Jednocześniezwracasię
uwagę,żeart.93Konstytucjitworzymodelaktuwewnętrznego,formułującjegopodstawowecechy.Zob.też
L.Garlicki(Polskieprawokonstytucyjne...,s.126),któryzwracauwagę,żeotwarciekataloguźródełprawa
wewnętrznegomawymiarzarównopodmiotowy,jakiprzedmiotowy.Zakrespodmiotowystanowizasad-
nicząróżnicęmiędzyprawempowszechnieobowiązującymawewnętrznym.Toostatniemożekształtować
jedyniesytuacjęjednostekorganizacyjnychpozostającychwstosunkupodległośćzorganemwydającym
akt(s.127).Normawewnętrznanawetpośrednioniepowinnawpływaćnasytuacjęinnychosób(S.Wron-
kowska,Systemźródełprawa...,s.89).
59
L.Garlicki,Polskieprawokonstytucyjne...,s.126.Zewzględówpraktycznychniebyłobyteżmożliwe
zamknięciekatalogutychźródeł(I.Malinowska,ŹródłaprawawKonstytucjiRP...,s.297).Istniejewręcz
tendencjadoszerokiegoujmowaniarelacjizależności,copowodujeteżrozszerzeniezakresustosowania
prawawewnętrznego(zob.m.in.M.Kulesza,Przepisyadministracyjnew„zamkniętymsystemieźródełpra-
wa”,nSamorządTerytorialny”2000/9,s.4ikrytyczneuwaginatemattakiejwykładni,którejefektemjest
ograniczenieznaczeniaaktówadministracyjnych).
60
WyrokTKz1.12.1998r.,K21/98;P
.Sarnecki,Systemźródełprawa...,s.21;R.Mojak,Systemźródeł
prawa...,s.45-46(przyjmując,żetrzonsystemuaktówwewnętrznychstanowiąaktywskazanewart.93
ust.1Konstytucji).WpewnymzakresieodmiennieS.Wronkowska(Systemźródełprawa...,s.85),uznając,
żeprawowewnętrznemożebyćtworzonetylkoprzywykorzystaniuformwyraźniewskazanychwKon-
stytucji,comabyćdziałaniemracjonalnym,nieprowadzącymdonadmiernejrozbudowyformdziałania
organówpublicznych.Niedoszłonatomiastdopodmiotowegozamknięciakatalogu.Jesttouzasadnione
funkcjonalnie,gdyżróżneorgany(nietylkowymienionewart.93Konstytucji)musząmiećmożliwość
wpływanianasytuacjęjednostekpodporządkowanych,jednocześnieniewkraczającwsytuacjęprawną
obywateli.Koniecznajestteżpodstawaustawowa(s.85-86).
61
WyrokTKz1.12.1998r.,K21/98.Aktamiprawawewnętrznegomogąbyćuchwały,zarządzenia,
anawetaktynazwaneinaczej,np.instrukcjeczywytyczne(P
.Sarnecki,Systemźródełprawa...,s.21).
Prawemwewnętrznymniesąnatomiastróżnegorodzajudokumentyczyakty,któreniemającharakteru
normatywnego(A.Bałaban,Aktynormatywne...,s.62).Dotyczytozarównoaktów,którenieformułują
regułpostępowania,jakitych,któreniesąwiążącedlaadresatów.
62
Zob.wyrokiTKz1.12.1998r.,K21/98orazz28.10.2014r.,K8/14.WyjątekstanowiąuchwałyRady
Ministrów,któremogąbyćpodejmowanewramachkonstytucyjnychuprawnieńtegoorganu(A.Bałaban,
Źródłaprawawpolskiejkonstytucjiz2kwietnia1997r.,nPrzeglądSejmowy”1997/5,s.35).Wydawanietakich
aktówjestkoniecznedlazapewnieniaodpowiedniegodziałaniaaparatupaństwowego(zob.m.in.wyrokTK
z1.12.1998r.,K21/98;L.Garlicki,Konstytucyjnysystemźródełprawa...,s.41).
