Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Autonomiczneźródłaprawapracyjakoźródłaprawa(aktynormatywne)
39
Regulacjakonstytucyjnajestteżpodstawąokreśleniapodstawowychcechnormpraw-
nych.PunktemwyjściamożebyćstanowiskoTrybunałuKonstytucyjnegosformułowane
wkontekściejednegozautonomicznychźródełprawapracywskazanychwart.9§1k.p.:
nAbyaktprawnymógłzostaćuznanyzaźródłoprawa,musispełniaćszeregwarunków.
Musiustanawiaćnormygeneralneiabstrakcyjne.Jegoprzestrzeganiepowinnobyć
opatrzonesankcjamiprzymusupaństwowego.Jeżeliodpowiedzialnośćzanaruszenie
danegoaktumacharakterodpowiedzialnościkontraktowej,toczynniktenstanowiistot-
nyargumentzauznaniemdanegoaktuzaczynnośćprawnąprawacywilnegolubprawa
pracy.Istotneznaczeniemacharakterpodstawydlaustanowieniadanegoaktu.Inny
charaktermająnormyustanowionenapodstawienormykompetencjiprawodawczej
należącejdodanegosystemuprawnegoinakazującejprzestrzeganieustanowionegoaktu
prawnego,inny-normyustanowioneprzezpewienpodmiotbeztakiejpodstawy,ale
którychistnieniezostałouznanewtakiczyinnysposóbprzeznormyprawne.Podstawę
dlaustanowieniaaktuprawotwórczegostanowinormakompetencyjnawyrażonawakcie
prawotwórczymwyższegorzędu.Podstawąprawnądlaaktupodustawowegopowinna
byćustawalubsamaKonstytucja.Należydalejwziąćpoduwagę,czydanyaktzostał
ustanowionywsposóbjednostronnyiokreślawsposóbwładczypozycjęadresatów,czy
teżdanyaktokreślawzajemneprawaiobowiązkiokreślonychpodmiotów,któremiały
możliwośćwyrażeniawsposóbwyraźnylubdorozumianyswojejwolicodozwiązania
siętymaktem.Jeżeliobowiązywaniedanegoaktuustanawiającegonormystanowi
przedmiotwoliwyrażonejprzezadresatówdanegoaktu,tojesttoargument,który
przemawiazauznaniem,żedanyaktmacharakterumownyiniejestaktemnormatyw-
nym.Istotneznaczeniematufakt,czypodmiotustanawiającydanyaktijegoadresat
powiązaniszczególnymstosunkiemprawnym,któregotreśćobejmujem.in.prawo
dojednostronnegostanowienianormgeneralnychiabstrakcyjnych,wiążącychstrony
danegostosunkuprawnego”84.
Doistotynormatywnościnależyniewątpliwiedeontycznycharakterwypowiedzi85-
formułowanieregułpostępowania86(ustanowieniewzorcapostępowania87),przybiera-
jącychróżnepostacimodalnościprawnych,wtymnakazu,zakazualboprzyzwolenia88.
84
WyrokTKz10.06.2003r.,SK37/02,OTK-A2003/6,poz.53.
85
J.Wróblewski,Zasady...,1987,s.7-8,charakteryzującszerzejregułęjakozwrotjęzykowy.
86
L.L.Fuller(Moralnośćprawa...,s.142)definiujeprawojakonpróbępodporządkowanialudzkichza-
chowańpewnymzasadom”
.Zakresrealizacjitegozałożeniamożebyćróżny(s.172).Pierwotnypozytywizm
upatrywałobowiązywaniaprawawrozkaziesuwerena(m.in.J.Austin),choćsamaidearegułyteżniejest
wolnaodwątpliwości(zob.H.L.A.Hart,Pojęcieprawa...,s.53in.).
87
A.Świątkowski,Charakternormprawapracy,nKrakowskieStudiaPrawnicze”1988/XXI,s.81oraz
89-90.
88
Zob.m.in.R.Alexy,Teoriaprawpodstawowych...,s.75orazH.L.A.Hart,Pojęcieprawa...,s.54.Wobec
ludzizazwyczajformułowaneoczekiwanianegatywne(L.L.Fuller,Moralnośćprawa...,s.78).Kryterium
normatywnegocharakteruaktówautonomicznychmabyćnzdolnośćkształtowaniaprzeznieprawiobo-
wiązkówpracownikaipracodawcy”
,G.Goździewicz,Charakterporozumieńzbiorowychwprawiepracy,
PiZS1998/3,s.19.K.Sikora(Aktyprawamiejscowego...,s.181)twierdzi,żezaźródłaprawaniemogłyby