Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałI.Pojęcieautonomicznychźródełprawapracy
ne,którekreująprawalubobowiązkiocharakterzeindywidualnymikonkretnym105.
Wzasadziewkategoriachźródełprawatrudnobyłobyrównieżtraktowaćakty,które
jakkolwiekadresowanedopewnegokręguodbiorców(primafaciegeneralneiabs-
trakcyjne),wgruncierzeczystanowiąofertę,którejprzyjęciedoprowadzidozawarcia
umowy(określonegoukształtowaniajejtreści)106.
Podstawąrozszerzonejskutecznościaktównormatywnychjestistnienienormykom-
petencyjnej107.Wprzypadkuźródełprawapowszechnieobowiązującegonormatajest
konstruowananapoziomiekonstytucyjnym,będącelementemrelacjimiędzyjednost-
kąapaństwem.Tworzenieaktówautonomicznychmaźródłowwolnościachiprawa
człowieka,awkonsekwencjiteżwautonomiidobrowolnychgrup,związkówizrze-
szeń.Jednocześnieramyformalnedlaaktywnościautonomicznej,przyposzanowaniu
standardówprawnopodstawowych,tworzyustawa.Możeonaformułowaćoparciedla
tworzeniaokreślonychkategoriiaktówautonomicznychorazbudowaćichnormatyw-
ność(przewidujączwiązanieichpostanowieniamiosóbtrzecichlubtworzącsystem
sankcji).Wzmocnienieskutecznościaktówautonomicznych,azwłaszczarozszerzenie
ichskutecznościnaosobytrzecie,niemożejednaknaruszaćwolnościiprawtychosób
orazpowinnomieścićsięwramachprzyjętegomodelukonstytucyjnego.
Ostatecznietowłaśnieteakty,któremająsankcjęustawową,mogązostaćnasycone
elementamiwłaściwymidlaźródełprawawznaczeniukonstytucyjnym,stającsięaktami
generalnymi,którezabezpieczasankcjapaństwowa.Azatemnawetjeśliniepochodzą
odpaństwa,towłaśnieteaktykorzystajązmechanizmówwłaściwychprawu.Ustawa
włączajewsystemprawny.Dlatego,wpewnymsensieparadoksalnie,towłaśnieakty
autonomicznemająceoparcieustawowecodozasadybędziemożnauznaćzaauto-
nomiczneźródłaprawapracyrzeczywiściestanowiąceelementsystemuprawnego.
Odrębnympytaniem,rozważanymwrozdzialeIV
,sąkonstytucyjnepodstawytakiego
rozszerzenia-wsytuacji,gdysamaKonstytucjazamykakatalogbudowanychprzez
siebieźródełprawa.
Oczywiściesuigenerisnormatywnośćmożebyćkształtowananiezależnieodustawy-
przywykorzystaniumechanizmówstricteautonomicznych.Zarównosamobowiązek,jak
isankcjasąwówczasbudowanebezdodatkowegowsparciaustawowego,leczwramach
umówdoźródełprawazacieraróżnicęmiędzyaktamikonsensualnymi,atymiktóresątworzonebez
udziałuadresatównorm.
105
Zob.m.in.J.Jończyk,Zakładowe(lokalne)normyprawapracy...,s.5.
106
Zarządzeniepracodawcyprzyznającepracownikomdodatkoweuprawnienianiejestźródłempra-
wapracy(art.9k.p.),leczoświadczeniemwoli.Pozgodziepracownika(choćbydomniemanej)wchodzi
onodotreścistosunkupracy(art.29§1k.p.),cojestdlapracownikakorzystne(wyrokSNz5.06.2007r.,
IIIPK17/07,LEXnr551138).Natentematzob.teżH.Szurgacz,Zagadnieniakształtowaniawarunków
wynagrodzeniaprzezpracodawcę[w:]Kształtowaniewarunkówpracyprzezpracodawcę.Możliwościigranice,
red.H.Szurgacz,Warszawa2011,s.47-48.
107
Naznaczenietegokryteriumzwracauwagęm.in.S.Piekarczyk,Układyzbiorowepracy...,s.61.
