Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tytuł
Tytuł
Problemnaderdyskusyjnywobecpominięciatejkwestiiprzez
ustawę(przezobiepoprzedniezresztąrównież).Przyjmujesię
wdoktrynierozmaitepodziałytytułów,np.nasłabeibanalne
(PortretpaniX,Szkicwęglemnr5,Lato,Dziewczynaitp.),imocne,
oryginalne(Zwierzoczłekoupiór,Stąddowieczności,Przeminęłozwia-
trem).Samiautorzytychkategoryzacjiprzyznająjednak,żenawet
tytułsłabyibanalnymożestaćsiętytułemmocnym,jeżeliutwór
uzyskawielkąsławę(Yesterday,MałaApokalipsa).Praktycznypo-
żytekztychteoriijestwięcniewielki,chociażkonsekwencjątych
podziałówsąspotykaneniekiedywdoktryniepoglądy,żetytu-
łyzdrugiejgrupy(mocnych,oryginalnych)mogąbyćutworami,
przedmiotamiprawaautorskiego.Sprawynieułatwiabrakorze-
czeńpowojennychSNnatentemat.ZdaniemJ.BartyiR.Mar-
kiewicza(Prawoautorskie,Warszawa2008)Utytułutworupodlega
autorskiejochronieprzedprzywłaszczeniem(przejęciem)tylko
wówczas,gdysamoistnieujmowany,awięcniezależnieodzwiąz-
kówzcałościądzieła,doktóregosięodnosi,spełniacechęindy-
widualnejtwórczości.Właściwościtejnieposiadajątakżetytuły
mocne(np.Ferdydurke,Ogniemimieczem)”.Ale–gdybywykorzy-
stanotytułmocnywUwarunkachjednoczesnejeksploatacjidzie-
ła,doktóregosięodnosi”–naruszonobyautorskieprawamająt-
kowe(np.wykorzystującpolskitytułKubusiaPuchatkadonowego
tłumaczeniaksiążkiWinniedePooh).
Niesądzę,abybyłatowłaściwadroga.Wpraktyceużycietytułu
naoznaczenieutworujednegorodzaju(powieści,filmu,sztuki)
skutkuje(jeślirzeczywiściejestoryginalny)powielaniemtegoty-
tułuwwersjioryginalnejlubnieznaczniezmienionejwodniesie-
niudoefektówzupełnieinnychdziedzintwórczości.Przykłado-
wotytułfilmuL.BuñuelaDyskretnyurokburżuazji–powielanogo
docałkowitegozbanalizowania–główniejakotytułyartykułów
prasowych.Dopókitaksiędzieje,jedynymskutkiemjestlekcewa-
żącewzruszenieramion(uuprawnionychipozostałych)–wyraz
dezaprobatydlabrakuweny,wtymprzypadkuudziennikarzy.
47
