Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AzjaCentralnawpolityceenergetycznejChin
informacjiZhangawepocePóźniejszejHanopracowanomapyAzjiCentralnej
iŚrodkowej.OznaczononanichziemieKangju,Yuezhi,określonozwiązkiple-
mienneUsuinów,Dawań,atakżeinneznaneChińczykompaństwaAzjiŚrodko-
wej.WZapiskachhistoryka(ShiJi)autorstwaSimaQiana(ok.145-86r.p.n.e.)
pojawiłasięinformacjaoDawanie-Ferganie,pochodzącazpracyZhangQia-
na.TonajstarszychińskiopisKotlinyFergańskiej.PrzypuszczalniezDawania
Chińczycypozyskaliwcześniejnieznaneimnasionalucernyiwinorośli.Uprawy
zFerganydotarływtensposóbdoPaństwaŚrodka1.WjednymzksięstwFergany,
Kokandzie,naterytoriumdzisiejszegoUzbekistanu,ZhangQianmiałstyczność
znajlepszymikońmi,jakiewówczasznano.Dziękitymrelacjom,cesarzchiński
wysłałkilkaposłannictwdoKokanduzprośbąoprzekazanietychkonidoChin.
Decyzjatabyłapochodnąstratponiesionychwdotychczasowychekspedycjach
wojskowych.TylkowczasiewalkzXiongnuwlatach121-119r.p.n.e.stra-
conoponad100tys.koni.Kiedyzabiegidyplomatycznenieodniosłyskutku,
cesarzwysłałdoKokanduswojąarmię,cozaowocowałopodpisaniemstosow-
negoukładuumożliwiającegopozyskiwaniekoniztegoobszaru.Hodowlakoni
zKokandumiaładlaChinniebagatelneznaczeniewkontekściedokonywanych
wtymczasiepodbojówmilitarnych2.
DziękiwyprawomZhangQianazapanowaniacesarzaWudirozwiniętosieć
kontaktówzagranicznychzkrajamiAzjiCentralnejiAzjiZachodniej.ZaHanów
wyprawydocierałydoDayuan(FerganawewschodniejczęściUzbekistanu),
Kangju(wzdłużbiegurzekiSyr-dariawKazachstanie),Daxia(Baktria),Anxi
(PartianaobszarzedzisiejszegoIranu)orazKuandu(nasubkontynencieindyj-
skim).Hanowieodtegomomenturokroczniewysyłaliodpięciudotuzinamisji
wkierunkuzachodnim.Każdaznichliczyłaodstudokilkusetosób.Produk-
tyzimperiumHanów,wśródktórychdominowałjedwab,trafiałydziękitemu
dokrajówzachodnich3.EdwardKajdańskizwracałuwagęnaciekawyaspektto-
warzyszącytymwymianom,podkreślając,żewpierwszychwiekachnaszejery
lądowymiszlakamihandlowymipomiędzyWschodemaZachodemnacałejjego
długościprzemieszczałysięjedynietowary,podczasgdykupcy„zmienialisię,
przekazującsobietowarynazasadziesztafety:częśćwschodniądoDunhuangu
lubLoulanu(Krorainy)obsługiwaliprzeważniekupcychińscy,częśćśrodkową
odDunhuanguprzezoazywbasenieTarymuidalejprzezBaktrięiSogdianę
1A.A.Azatjan,M.I.Biełow,N.A.Gwozdiecki,L.G.Kamanin,E.M.Murzajew,R.L.Jugaj,His-
toriapoznaniaradzieckiejAzji,tłum.S.Lipko,PWN,Warszawa1979,s.115.
2H.Uhlig,Jedwabnyszlak.KulturyantykumiędzyChinamiaRzymem,tłum.J.Danecki,
WydawnictwoKsiążnica,Katowice2007,s.40-41.
3AnOutlineHistoryofChina,red.BaiShouyi,ForeignLanguagePress,Beijing2002,s.128-129.
