Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
9
mnażaniezapewniazmiennośćgenetycznąiewolucyjnąadaptacjędozmieniających
sięwarunkówśrodowiskaiostatecznieumożliwiakolonizacjęnowychterenów(Ga-
brielseniBrochmann1998;Reischiinl2007)lSzczególniewprzypadkugatunków
omieszanymsposobiepropagacjimożnazauważyćpewnąstrategięrozmnażania
roślinlUroślinrosnącychwniekorzystnychwarunkach,nplnaterenachgórzystych,
wykształciłysięokreśloneprzystosowaniasposoburozmnażaniudospecyficznych
warunkówśrodowiskawpostacinplpodwójnegosposoburozmnażania:płciowego
ibezpłciowego(GabrielseniBrochmann1998),atakżekeistogamia(LordiEckard
1986)l
Czosnekjestjednymzbardzoważnychinajstarszychwarzyw,uprawianychna
świecieodponad6tysllatlAlliumsativumjestroślinąważnązewzględunaswoje
użytkoweileczniczewłaściwościdziękibioaktywnymkomponentomwystępującym
wpodziemnejcebuliorazwmłodychliściach(Baruchiniinl2001)l
WEgipcie,wczasiebudowaniapiramidprzezfaraonaElMakasma,byłnie-
zmierniecenionyjakowarzywowarunkującesiłęidobrezdrowie,ajegospoży-
waniemiałopodwyższaćefektywnośćpracybudowniczychlUprawianogorównież
wstarożytnejGrecjiiwRzymielArystotelesuznawałczosnekzaśrodekwzmac-
niający,aHipokrateszalecałjegostosowanieprzyleczeniuwieluschorzeńlOjego
znaczeniuwtamtychczasachmożeświadczyćfakt,żewśródkosztownościznalezio-
nychw1911rlwgrobiefaraonaTutanchamona(3750rlplnlel)znajdowałysiętakże
główkidobrzezasuszonegoczosnkul
BadaniaprowadzoneprzezLudwikaPasteurawXIXwlwykazały,żeczosnek
zabijabakterielPodczasIIwojnyświatowej,gdypenicylinaisulfonamidybyłytrud-
nodostępne,czosnekbyłużywanyjakoskutecznyśrodekantyseptycznylWlatach
pięćdziesiątychXXwldrAlbertSchweitzer,pracującyjakomisjonarzwAfryce,uży-
wałczosnkuwwalceztyfusemidezynteriąwywołanąamebamilWkręgachme-
dycznychzyskałonnazwę„rosyjskiejpenicyliny”(Newalliinl1996)lWłaściwości
farmakologiczneczosnkupowodują,żeobecniewielubadaczytestujeprzydatność
tejroślinydoleczeniapoważnychchorób,takichjakHIV
,zapaleniewątrobyoraz
niektórychnowotworów,wszczególnościprostatyiżołądkalWykazano,żeczos-
nekstymulujekomórkiNK(naturalkiller)imakrofagi,którezabijajądrobnoustro-
jechorobotwórczeiuszkodzonekomórkiorganizmu,nplkomórkinowotworowe,
akomponentysiarkowezawartewczosnkukorzystniewpływająnaukładimmuno-
logicznyczłowieka(PooleriSimon1994;Milner2001)l
Opróczwłaściwościfarmakologicznychczosnekposiadacennewaloryodżyw-
czelW100gświeżychząbkówczosnkuznajdujesię:23gwęglowodanóworaz4l4g
białeklWśródsolimineralnychwskazujesięnawysokipoziomfosforanów-44mg,
soliwapnia-5mgorazżelaza-0l4mglZwitaminnajwięcejjestryboflawiny-0l03mg,
tiaminy-0l24mg,kwasunikotynowego0l9mgorazniewielkieilościwitaminyCl
PonadtoczosnekzawieraselenigermanorazcenneolejkieterycznelWażnąrolęod-
grywaallicyna(2530-5150ppm),którapowstajepozmiażdżeniuząbkówwwyniku
reakcjipomiędzyallinaząiallinąlAllinazaznajdujesięwwakuolachkomórkowych,
