Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
WSTĘP
RoślinyzgrupyLongicuspiswytwarzająnasionaiuważanezaprzodków
pozostałychgrupczosnkulBardziejzróżnicowaneroślinynależącedogrupySa-
tivum,natomiastwujęciusystematycznymgrupatajestprzyjmowanajakoczosnek
pospolitysensustrictolPodwzględemgenetycznymA)sativumjestidentycznyze
swoimdzikimprzodkiemA)longicuspisigenetycykwestionująpotrzebęwyodręb-
nianiadwuróżnychgatunkówlGrupaOphioscorodonobejmujeroślinyopisywane
jakooddzielnygatunekAlliumophioscorodonGlDonl(czosnekwężowy),które
uprawianegłówniewEuropieWschodniejlGrupasubtropikalnaobejmujeodmiany
występująceendemiczniewstrefiemiędzyzwrotnikowejl
WNationalPlantGermplasmSystem(USA)jestzarejestrowanychiopisanych
ponad200dostępnych,komercyjnychliniiklonalnychczosnku,którewydzielone
iusystematyzowanenapodstawieróżnicfenotypowo-morfologicznychlKlasyfikacja
tazostałaopracowanawNiemczechiopisanaprzezKellera(2002)lJakogłównece-
chyróżnicująceprzyjętomiędzyinnymiwyglądcebulipodziemnej,liczbęiułożenie
ząbków,obecnośćcebulekpowietrznychiichkolor,ułożenieikolorliścilWiększość
komercyjnychkultywarówczosnkuzostałasklasyfikowananapodstawietylkojed-
nejzcechprzyjętychwniemieckimsystemieocenyl
AlliumsativumLl(czosnek)jestbyliną,którawywodzisięzcentralnejAzji,
itenrejonjestnajczęściejuznawanyzapierwotnecentrumjegopochodzenialNa-
tomiastzawtórnyrejonjegorozprzestrzeniania,międzyinnyminaobszarEuropy,
uznawanyjestKaukaz(Kazakova1978)lWPolscewstaniedzikimrośniekilkana-
ściegatunkówczosnku,mlinlniedźwiedzi,zielony,wężowy,siatkowatyisyberyjski
(Mirekiinl2002)lZnaczniewięcejgatunkówznajdujesięwkolekcjachróżnych
ogrodówbotanicznychlWOgrodzieBotanicznymUMCSwLublinie,gdziebyły
prowadzoneniniejszebadania,zgromadzono47gatunkówpochodzącychzróżnych
rejonówgeograficznychl
WPolsceuprawianedwapodgatunkiA)sativum:środkowoazjatyckiiśrod-
kowoeuropejski,któreróżniąsięmiędzysobąwielomacechamimorfologicznymi
iużytkowymilFormyśrodkowoazjatyckielepiejadaptująsiędonowych,częstobar-
dzoodmiennychwarunkówklimatycznychl
Alliumsativumrozmnażasięwyłączniewegetatywnie,awięcpotomstwojed-
nejroślinyrozmnażanejwtensposóbtworzylinieklonalnelPonieważgenotypro-
ślinnależącychdookreślonegoklonujesttakisam,wszelkąróżnorodnośćwjego
obrębiemożemyrozpatrywaćjedyniejakozmiennośćfluktuacyjnąwywołanączyn-
nikamisiedliska,nplniektóredzikieformyczosnkucharakteryzująsięwysokąod-
pornościąnasuszęlubniskietemperatury(Kamenetskyiinl2004)lKlonalnelinie
wobrębiegatunkuA)sativumwykazująwysokistopieńzróżnicowaniagenotypo-
wego,przyczymnowychgenotypównieotrzymywanonadrodzehybrydyzacji,ale
przezselekcjęspontanicznychmutacjipodwzględemprzydatnościużytkowej(Volk
iinl2004)l
Klonalnerozmnażaniesprzyjastabilnościrośliniutrzymujegenotypydobrze
przystosowanedookreślonychwarunkówgeograficznychlNatomiastpłcioweroz-