Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
72
WiesławPływaczewski
2.Przeglądpodstawowejterminologii
dotyczącejgatunkówinwazyjnych
Potwierdzeniemwpływunaukbiologicznychnarozwójkryminologiimoże
byćwykorzystywanaprzezteoretykówipraktykówprawakarnegotermino-
logia.Wobszarzeproblematykitzw.przestępczościśrodowiskowejmaona
zdecydowaniebiologicznyrodowód.Przejętaprzezkryminologówsiatka
pojęciowazakreślaprzedewszystkimgranicezainteresowańbadawczych
orazporządkujeiprecyzujewieleistotnychkwestiisystemowych.Wprzy-
padkuproblematykidotyczącejgatunkówinwazyjnychgłówniechodzi
owyznaczenieniebudzącychwątpliwościzakresówpojęciowych.Jednym
zprzykładówmożebyćdefinicjaterminunorganizm”.Jegozakreswujęciu
biologicznymjestznacznieszerszy,aniżeliwutrwalonympowszechnym
odbiorze,obejmujebowiemnietylkoroślinyorazssaki,aletakżecyjanobak-
terie,wrotki,gatunkirozprzestrzenianeprzezptaki,pasożytyiichnosicieli11.
Należyzatemjeszczerazpodkreślić,żekorzystaniezzasobudefinicyjnego
naukbiologicznychprzezteorięipraktykęprawamafundamentalnezna-
czeniedlarozstrzyganiawieluwątpliwościteoretycznychipraktycznych.To
zjawiskodotycząceniezbędnychzapożyczeńdotyczynietylkoprawakar-
nego,alerównieżcywilnegoiadministracyjnego12.Podobniemasięsprawa
zinnymipodstawowymiokreśleniami,takimichociażbyjakinwazyjność
(ang.invasiveness)czyteżobcość(ang.alienness).Trzebadodać,żepojęcie
obcościniezawszenależyutożsamiaćzgatunkaminiebezpiecznymilub
szkodliwymi,wielebowiemzadomowionychgatunkówobcychniestanowi
poważnegozagrożeniadlarodzimychpopulacji,comożnazaobserwować
naprzykładziedaniela(damadama),któryzostałintrodukowanyporaz
pierwszywXIIIwiekunaŚląsku,aodXVIIwiekubyłwielokrotniewpro-
wadzanydoekosystemówwwieluregionachkraju13.Wymienionewyżej
pojęciawspółtworząwielezapisównormatywnychwustawieoochronie
przyrody14.Przykładowowart.5pkt1custawy,czyliwtzw.słowniczku,
ustawodawcaposługujesięokreśleniemgatunekobcy,definiującgojako:
ngatunekwystępującypozaswoimnaturalnymzasięgiemwpostaciosob-
11W.Pływaczewski,Kryminologiawobecgatunków...,s.93.
12Zob.M.Goettel,Sytuacjazwierzęciawprawiecywilnym,Warszawa2013,s.23in.
13H.Komosińska,E.Podsiadło,Ssakikopytne.Przewodnik,Warszawa2002,s.304.
14Ustawaz16.04.2004r.oochronieprzyrody(Dz.U.z2021r.poz.1098).
