Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Opracowaniewynikówbadańsilnikowych
21
bąprowadzącąpomiary.Spośródichprzyczynnależywskazaćnieprecyzyjnewy-
konanieprzyrządupomiarowego,awszczególnościjegoskaliielementówrucho-
mych(wprzypadkuprzyrządówwskazówkowych),zużyciespowodowanedługo-
trwałąeksploatacjąbądźbłędnewzorcowanie.Możnarównieżwymienićprzyczy-
nyzewnętrzne,wpływającebezpośrednionawskazaniaprzyrządu(np.oddziały-
waniepólmagnetycznychielektrycznych).Wymienioneniepewnościibłędymoż-
naograniczyć,stosującprzyrządzgodniezzaleceniamipodanymiwinstrukcjijego
użytkowania.
Błędysystematycznespowodowaneprzezobserwatorawystępująwówczas,
gdyustawiczniepopełniaonbłądozbliżonejwartości.Dogrupytychbłędówzali-
czasięnp.błądparalaksy.Uważasięjednak,żewpływobserwatoranawartość
niepewnościsystematycznejjestpomijalniemaływporównaniuzwpływemprzy-
rządupomiarowego.
2.3.2.Niepewnościprzypadkowe
Cechącharakterystycznąumożliwiającąwykrycieniepewnościprzypadkowych
występującychpodczaspomiarówwykonywanychwpozorniestałychwarunkach
jestzróżnicowaniewynikówiichkoncentracjawokółpewnejwartości(statystyczny
rozrzutwyników).Uniknięcieniepewnościprzypadkowychniejestmożliwe,gdyż
wynikająonezwielu,częstotrudnychdookreśleniaprzyczyn,wtymprzede
wszystkimzwiązanychzprzyrządempomiarowym,metodąpomiarowąorazzob-
serwatorem.
Niepewnościprzypadkowezwiązanezprzyrządempomiarowymwynikajązjego
statycznychidynamicznychwłaściwościjakrównieżzezmieniającychsięwarun-
kówotoczenia(np.temperatury,wilgotnościpowietrzaitp.).Niepewnościprzypad-
kowemogąbyćrównieżwywołanestochastycznymcharakteremmierzonejwielko-
ści.Przykładowo,pomimozastosowanianajdoskonalszychmetodobróbkinieuda
sięwykonaćkulioidentycznychśrednicachwewszystkichpłaszczyznachjejprze-
kroju.
Niepewnościprzypadkowemogąbyćtakżespowodowaneprzezobserwatora
iwynikaćzniedoskonałościzmysłówczłowieka.
2.3.3.Błędygrube
Błądgruby(błądnadmiarowy,omyłka)możepowstaćnaskutekniestarannego
przeprowadzeniapomiarubądźbłędupopełnionegoprzezbadacza(niepoprawne
odczytaniewartościwskazanejprzezprzyrządpomiarowy).Jegoprzyczynąmoże
byćrównieżuszkodzenieprzyrządupomiarowego.Wceluwykryciategotypu
błędunależydokładnieanalizowaćuzyskanewyniki(wykorzystującstatystyczne
kryteriawykrywaniabłędówgrubych),pomiarkilkakrotniepowtarzać,astosowane
