Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejSzargot:Dwa(małe)lirycznekomentarze…
41
Ludzkiecechynadajeczłowiekowidopierotwarz.Reprezentuje
onarzeczywiścieduszę(skorobezniejflciałozmieniasięwkształtbez
duszy”).Dziejesiętakdziękizachowanejwtwarzyflpamięcibosko-
ści”.Jednak—wodróżnieniuodduszy—twarzjestdlaciała(głowy)
flmaskąpiękną”
.Cotooznacza?Maskapowinnacośukrywać,zasłaniać.
Cozasłaniatwarz?Wiemy—bezkształtizmiennąruchliwośćciała
(głowy).Boskośćjestwięcchybajakimśrodzajemoszustwa,wistocie
bowiemczłowiekjestjedyniechmurą,ogniem,dymem…Materią
wprocesieciągłychzmian.Nawettwarzrzucacień(odrzęs)—kolejny
symbolznikomości.JakwznanymwierszuDanielaNaborowskiego
Krótkośćżywota:
Dźwięk,cień,dym,wiatr,błysk,głos,punkt—żywotludzkisły-
nie[…]5.
Przedewszystkimjednaktwarzjestnapełnionaświatłem,którego
źródłemsąoczy.Toświatłoflzrozumienia”
,awięcrozumu.Owoflzro-
zumienie”tojednaktakżerefleksjanadznikomością:
[…]Światło
wźrenicachzbudzonezatrzymujenamuszceuwagi
resztętegonapółzwierzęcegotworu
Akcentpadanaoczy,któreflwydająsiębyćwszystkim”
.Toonesą
siedzibąrozumu,wiedzy,poznania(flnauczonenieszczęściemszczęś-
ciemolśnieniem”).Zastanawiającajestwszechobecnośćoczu:
toonesąwśrodkuisąwgórzeiwdolesą
Iznowunarzucasięsymbolikachrześciańska,tymbardziejże
mamytuniemalżecytatzModlitwyPańskiej:fljakowniebietakina
ziemi”.Czyżbywięcwszechobecneoczy,skojarzonezflpamięciąbo-
skości”miałysiękojarzyćzokiemOpatrzności?Zrozumemoboskich
kompetencjach6?
Niejesttochybatakieproste.Światprzedstawionywwierszunosi
wsobieśladboskości,jednakuchwytnejjedyniewtym,coludzkie.
NawetoczyniesąwistocieokiemOpatrzności,ajedynieinnymspoj-
rzeniem,innymrozumem,innymczłowiekiem:
5D.Naborowski:Krótkośćżywota.W:Antologiapolskiejpoezjimetafzycznejepoki
baroku.OdMikołajaSępaSzarzyńskiegodoStanisławaHerakliuszaLubomirskiego.Oprac.
iwstępemopatrzyłK.Mrowcewicz.Warszawa1993,s.100.
6OchrześciańskichinspiracjachwliryceJastrunaijegokatolicyzmiełączonym
zagnostycyzmempor.m.in.M.Jaworska:WymiarysacrumwtwórczościMieczysława
Jastruna,AnnyKamieńskiejiJanaTwardowskiego.Opole2008,s.52—66.
