Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
(Nano)dialogizpoetyckimkontekstem
[…]Kimbyłbym
odmieniony?innymkimśalejeszczemógłbym
próbowaćdawnychwidokówwnowychoczach
Wtensposóbczłowiekmiałbyprzedewszystkimmożliwośćsa-
mopoznaniaipoznanialudzkiejkondycji,dziękiktórymjegoboski
element(oczy,twarz,rozum)mógłbykontemplowaćznikomośćświata
zmieniającychsięform.Wszechobecneoczybowiem:
Międzyziemiąaprzestworempatrząstąd
nabarwyludzkiejkomediinajęzykiognia
wwyobraźnizwiającesięwkłębydymu
wciaławobłokinadziemiąlecące
niedoszczęśliwejprzystaniniebytu
Zastanawiapointawiersza.Jeślibowiemniemaflszczęśliwejprzy-
staniniebytu”
,tocojestcelemzmieniającychsięnieustannieciał?Czy
należyrozumieć,żeniemaraju,niebaukresuichdrogi?Czyprzeciw-
nie—krestenniejestniebytem,awięcczymśjednakjest—szczęśli-
wymlubnieszczęśliwym?Czyistniejecośpozanieustannąprzemianą
materiinagranicyboskiegoinieboskiego?
Wierszniedajewyjaśnienia.Charakterystycznejestpodwójneflnie”
wostatnimwersie—nietyleprzeczące,ilestwierdzająceniemożność
rozwiązaniazagadki.Ciałazdążająniewiadomodokąd.Wiemytylko,
dokądsięnieudają.Możnajedynieprzeczyć,brakpozytywnejodpo-
wiedzi.flNie”pozostajewtekścienajmocniejszymstwierdzeniem.
GdziejednakzwiązekwierszaJastrunazdramatemKrasińskiego?
Zacznimyodtytułu.Jestonprzywołaniemfrazeologizmu:flnieboskie
stworzenie”
,czylicośbezkształtnego,niejasnego,brudnego.Wyglądać
jaknieboskiestworzenietotyle,cowyglądaćbardzoźle,biednie,mar-
nie,strasznie—fljaknieczłowiek”7.WutworzeJastrunanieboskim
stworzeniemjestzaśwłaśnieczłowiek:naznaczonypamięciąboskości
jedyniewnoszonejprzezeńmasce,wistociezaśbędącyproteuszowym
flpółzwierzęcymtworem”
.Paradoksalnie—naznaczonyśladembosko-
ściwświeciepozbawionyminnychjejśladów.
Oprócztejnazwypojawiasięiinna:flnieboskiedziecko”
.Epitet
powtarzasię—tymrazemjużbezfrazeologicznegokontekstu.Jeśli
jeszczezestawimytedwaflnieboskie”określeniazflludzkąkomedią”
zostatniejczęściwiersza,zauważymywyraźnyzwiązekzdramatem
7Por.WielkisłownikfrazeologicznyPWNzprzysłowiami.Oprac.A.Kłosińska,
E.Sobol,A.Stankiewicz.Warszawa2003,s.277;Słownikjęzykapolskiego.Red.
W.Doroszewski.T.5.Warszawa1963,s.18.
