Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RolaprzekładówBibliił
121
żywegojęzykaludowegojęzykiemludowym,opartymnasztokawskim
dialekciewschodniohercegowińskim.Zmyśląoreformiejęzykaserbskiego
Karadżićwydałzbiórpieśniludowych(1814),gramatykęserbską(1814)
isłownikjęzykaserbskiego(1818).Napodkreśleniezasługujefakt,żejużna
początkuswojejdziałalnościreformatorskiejKaradżićmyślałoodwołaniu
siędoautorytetujęzykowegotekstubiblijnegojakoczynnikaułatwiającego
pozyskaniezwolennikówjegoidei.PrzekładcałegoNowegoTestamentu
wydałjednakdopierowroku1847.Cerkiewserbskauznałatotłumaczenie
zareligijnąprowokację.
Naddalsząkodyfikacjąjęzykaserbskiegopracowałwdrugiejpołowie
wiekuXIXgłównieDuroDanićić-wybitnyjęzykoznawcaileksykograf,
autorwydanegowroku1868przekładuStaregoTestamentu.PełnaBiblia
serbskaKaradżiciaiDanićicia,wydanawroku1868walfabeciecyrylickim
iłacińskim,byłazgodnaznormamipisowni,gramatykiileksykiustalonymi
wcześniejprzezjejtłumaczy.
2.5.PrzekładyBibliinajęzykchorwacki11
Piśmiennictwochorwackierozwijałosięwtrzechdialektach:czakawskim,
sztokawskimikajkawskim.Funkcjonowaływnichodśredniowieczapery-
kopynowotestamentoweistarotestamentowe.OkresodwiekuXVIdo
połowyXVIIItoepokatrójjęzyczności,tj.piśmiennictwaczakawskiego,
sztokawskiegoikajkawskiego.WwiekuXVIwChorwacjidominowała
literaturadalmatyńskaopartanadialekcieczakawskimzelementamiszto-
kawskimi.RolaczakawszczyznysłabławciąguXVIIwieku,ajejmiejsce
wfunkcjijęzykaliterackiegostopniowozajmowałopiśmiennictwosztokaw-
skie.OdpołowyXVIIIwiekudrukiczakawskiemiałyjużtylkoregionalny
charakter.OdwiekuXVInapółnocyChorwacjifunkcjonowałatakżelite-
raturaopartanadialekciekajkawskim,naktóregoobszarzeleżyZagrzeb,
11B.Oczkowa,Językchorwacki[w:]Słowiańskiejęzykiliterackie…,s.293-316;A.Rebić,
DieÜbersetzungderBibelinsKroatische.EinekurzeÜbersicht[w:]InterpretationoftheBible…,
s.1131-1145.
