Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ZAMIASTWSTĘPU.RZECZOBARDONIE
Dalszeposzukiwaniabibliotecznewprawiająconajmniejwzdziwienie.
AniEncyklopediamuzyki,aniMałaencyklopediamuzykiwogólenienotują
hasłanbardon”itymsamymniepotwierdzajądefinicji(aniteżjejniezaprze-
czają),zgodniezktórąbardonjestrodzajemlutni,lutniąbądźlirą26.Cocie-
kawe,hasłatakiegonieodnotowuje(nawetwindeksach)literaturadotyczą-
cainstrumentówiichdziejów,doktórejdotarłem:aniHistoriainstrumen-
tówmuzycznychCurtaSachsa,aniEncyklopediainstrumentówmuzycznychod
czasówprehistorycznychdoXXwiekuAlexandraBuchnera,aniteżEncyklope-
diainstrumentówmuzycznychświata27.
Wprzywołanychwyżejsłownikachiwinnychpublikacjachdotyczą-
cychmuzykiorazinstrumentówpojawiasięnatomiastcałyszeregpodob-
niebrzmiącychterminów(opróczwspomnianegojużnbarbitonu”).Wydaje
się,żepodobieństwateniesąprzypadkowe.Dlaprzykładu,Małaencyklope-
diamuzykizawierawiadomość,żenajniższazestrunlutni,nieprzeznaczona
doskracaniaiwydającatylkojedendźwięk,nosinazwęnburdon”28.Tensam
wyrazoznaczarównieżnniski,długotrwałydźwięktowarzyszącymelodii”29.
nBardon”możesięoczywiściekojarzyćiznbarytonem”(zgr.barýtonos=
głębokobrzmiący)30.Nazwątąokreślasięnietylkotypgłosumęskiego,ale
idwaróżneinstrumenty:dętyismyczkowy(violadibordone)31.Obateba-
rytonyłączyzbarbitonemniskidźwięk,którywydają(wznalezionymprze-
zemnieinternetowymhaślenbarbiton”określanyjestjakonaninstrument
producingdeepsounds”32).Nakoniecwśródinstrumentów,którychnazwa
brzmipodobniedonbardonu”,należywymienićtakżeukraińskąodmianę
lutniopłaskimdnie,nazywanąbandurąiposiadającąstrunyburdonowe33.
26Por.Encyklopediamuzyki,red.A.Chodkowski,Warszawa2006;Mała
encyklopediamuzyki,red.S.Śledziński,Warszawa1981.
27Por.C.Sachs,Historiainstrumentówmuzycznych,przeł.S.Olędzki,War-
szawa1989;A.Buchner,Encyklopediainstrumentówmuzycznychodczasówprehistorycz-
nychdoXXwieku,przeł.M.Zięba-Szmaglińska,Racibórz1995;Encyklopedia
instrumentówmuzycznychświata.1600instrumentówmuzycznychi4000ilustracji,przeł.
K.Jachimczak,R.Wojnakowski,Warszawa1996.
28Małaencyklopediamuzyki,s.140.
29SłownikwyrazówobcychPWN,red.J.Tokarski,Warszawa1972,s.98.
30Ibidem,s.70.
31A.Buchner,Encyklopediainstrumentówmuzycznych,s.140;C.Sachs,Historia
instrumentówmuzycznych,s.346,405.
32Barbiton,[hasłow:]EncyklopediaBritannica1911,online:https://theodora.com/
encyclopedia/b/barbiton.html[dostęp:18.08.2021].
33Encyklopediainstrumentówmuzycznychświata,s.187.
14
