Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
KRZYSZTOFJ.CZYŻEWSKI
aeredeauratoetargento,tantomartyrierigereiamquehocopussatisin
hocregnoillustreetmagnificumadeffectumdeducitur,quodadminus
constabittrigintamilliaducatorumUngaricaliumiuxtavaloremRoma-
num,quoddepropriameapecuniaadlaudemetgloriamOmnipotentis
Deilibenterexpendo”126.Kapitułarównieżuczestniczyławfinansowaniu
budowy,asygnując11maja1627rokubrakującąkwotękoniecznądo
jejzakończenia127.
Dziejeorazkwestieatrybucji,styluiprogramuideowegoołtarza
św.Stanisławabyływielokrotniepodejmowane;zbrakumiejscanie
udasiętutajponownieichrozpatrzyć,chociażniektóretezyzasługują
nadyskusję128.Wydajesię,żepożytecznebędziejednaksformułowanie
kilkuuwag.
PiotrHiacyntPruszcznapisałokaplicyśw.Stanisława:flstrukturą
przedziwniepięknąwystawiona(żeteżyzaledwiewChrześciaństwie
temupodobnamożebydźwidziana)”129.Wistocie,jestonanietylko
dziełemwybitnympodwzględemartystycznym,aleiodosobnionym
wEuropiePółnocnej.MarcinSzyszkowskimusiałuważaćfundację
kaplicypatronaPolskizawyjątkowoważną,skorokazałjąprzedstawić
wtleswegoportretuzawieszonegowkrużgankachklasztorufrancisz-
kanówwKrakowie(il.9)130.
Zapewnetoonsamzdecydował,bysięgnąćdorozpowszechnionego
wItaliizwyczajunakrywaniagrobówświętychcyboriami–baldachima-
mi.WpisałsiętymsamymwnurtodnowyKościołaakcentującypotrzebę
nawiązaniadostarożytnejtradycjigwarantującejczystośćwiaryikultu
(videodnowieniekościołaSS.AchilleoeNereowRzymie).Jednocześnie
pozostawiłpotomnymjednoznajwybitniejszychwskalieuropejskiej
dziełwczesnegobaroku,zrealizowanychprawdziwieadnormamroma-
nam131.Możnapowiedzieć,żespoczywającypodkopułowymbaldachi-
memStanisławzeSzczepanowajawiłsięnietylejakoświętylokalny,
126Relacjeostaniediecezjikrakowskiej1615–1765,wyd.W.Müller,Lublin
1978(=MateriałyŹródłowedoDziejówKościoławPolsce,t.8),s.46.
127AKK,AAXII,k.240r.
128R.Mączyński,Nowożytnekonfesjepolskie.Artystyczneformygloryfikacji
świętychibłogosławionychwdawnejRzeczypospolitej,Toruń2003,s.wgindeksu,
il.95,96,176,181–182,189(tampodstawowabibliografia);K.J.Czyżewski,Kult
św.Stanisławawkatedrzekrakowskiej–świadectwaartystyczne(zarysproblema-
tyki),w:B.Przybyszewski(iwspółautorzy),ŚwiętyStanisławbiskupmęczennik,
Rzeszów–Łańcut2005,s.416–417,tabl.VIII.
129P.H.Pruszcz,KleynotyStołecznegoMiastaKrakowa,Kraków1745,s.10.
130KZSP,t.4,cz.II,1(przyp.61),s.123,il.406.
131Zgodniejednakztradycjąlokalnąrelikwieświętegozłożonezostały
wsrebrnejtrumnienaołtarzu,aniewspecjalnejkrypcie–konfesji.
