Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
◆ElwiraBolek
jestinstynktowne,drapieżne,wręczzwierzęce.Wprzypadkutego
antroponimu,osadzonegowpozawerbalnymiwerbalnymkontekście
plakatu,mamydoczynieniazuszczegółowieniemskonwencjonali-
zowanychkonotacjinazwywłasnejBalladyna(zła’,(bezwzględna’,
(morderczyni’,(siostrobójczyni’ocechy(drapieżna’i(kierującasię
instynktem(zwierzęcym)’.
Antroponimem,automatycznieodsyłającymdojednejznajbardziej
znanychpostacidramatycznych,jestMakbet.Nastworzonymprzez
RafałaOlbińskiegoplakacieantroponimumieszczonyjestwkontekście
pozostałychznakówwerbalnych:nazwiskakompozytoraXGiuseppe
Verdiegoorazinformacjiomiejscuidaciepremiery(OperaWroc-
ławska,czerwiec2014).ChoćwprzekazieniemanazwiskaWilliama
Szekspira,tobardzosilnieoddziałującawarstwawizualnasugerujeod-
biorcy,żeplakatzapowiadaoperę,którejgłównąpostaciąjestbohater
wykreowanyprzezangielskiegodramatopisarza.Wnikliwyinterpreta-
tor,którysięgniedotreścilibretta,dostaniepotwierdzenie,żefabuła
operypowstałanapodstawiedramatuSzekspira
4
,więcodwoływanie
siędopowszechnejwiedzyoMakbecie,wodczytywaniuznaczeńpla-
katu,jestjaknajbardziejuzasadnionymdziałanieminterpretacyjnym.
NazwawłasnaMakbetodczytywanajestwkontekściewarstwy
wizualnejplakatu.Takżetuodbiorcawidzitwarz,aletymrazem
połączonązinnymiznakamipozawerbalnymi,wśródktórychczęść
jestsymbolami.Złączonerazemwcałośćtworząwieloelementową
wizualnąmetaforę
5
:twarz-wieża-labirynt-korona-sztylet.Wydaje
się,żekonotacjeantroponimuMakbetsąuszczegółowioneznacze-
niamisymboliikonotacjamiznakówpozawerbalnych,któremoty-
wująwielopoziomowąwizualnąmetaforę.Makbetuwięzionyjest
4
GiuseppeVerdichętniesięgałdodziełangielskiegoautora.OpróczMakbetana
podstawiefabułydziełdramatycznychSzekspirazrealizowałteżOtellaiFalstaffa.
5
SewerynaWysłouch,opisującmechanizmodczytywaniakonfiguracjiwizualnych
znakówniemimetycznych,sugeruje,żeDodbiorca,[ł]jeślichcezrozumiećnon-
sensownązpozorukompozycję,musiporzucićnastawieniereferencyjneipotrak-
towaćprzedmiotyprzedstawionejakoznakisymboliczne,którezostały«zderzone»
zinnymiznakami,tj.poddaneoperacjimetaforycznejiewokująnowe,zaskakujące
sensy”(Wysłouch1985:217).
48
