Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
obdarzonegotakimisamymiprzywaramijakwszyscyinni.Sakralność
jestukrytawczłowieku,aniewystawionanawidokpubliczny.Nie
bezznaczeniajesttutajzpewnościąfakt,żew1537r.luteranizmstał
sięzasprawąChrystianaIIIOldenburskiegoreligiąpaństwową
wDaniiiNorwegii,adoroku1600ewangelickastrukturakościelna
objęłacałykraj.Niepozostałotobezwpływurównieżnakształt
iatmosferębaśni:bohaterowiesąnawskrośprotestanccywsposobie
byciaipojmowaniaświata,aichpostępowaniezabarwionejest
obecnościąstarychwierzeńidawnychbogów,którzynadalczekają
wukryciunaswójczas.
Jednymznajbardziejcharakterystycznychelementówwbaśniach
norweskichsątrolle,człekokształtnestworzeniaobdarzonedarem
mowyiumiejętnościąporozumiewaniasięzeświatem.Według
nordyckiejmitologiitrolletokoboldylubdemony,któremieszkają
razemzolbrzymamiwUtgardzie,świeciewrogimbogomiludziom.
WsadzeoOlafieIIHaraldssonie(Heimskringla)znajdziemyfragment
opowiadającyotym,jakbanitaArnljótrwalczyztrollką,któranapada
izabijahandlarzynocującychwgórskiejchacie.Wyglądtrollinie
zostałnigdynigdziedokładnieokreślony,przybierajązatemtaką
postać,jakąnadajeimfantazjaludzka.Razsąkrzepkieiolbrzymie,
toznowuniewieleróżniąsięwzrostemisiłąodczłowieka.Często
majądużenosyiwielkieoczy(„jakcynowetalerze”),sąłatwowierne,
chciwe,łakomeiprzekonaneoswojejsile,leczniezbytrozgarnięte.
Mogązamieniaćsięwskałęiporastaćlasem,mogąrozpadaćsię
natysiącekawałkówpodwpływempromieniwschodzącegosłońca,
mogąmieszkaćwgórach,lasach,jaskiniach,wmorzu,anawetlatać
wpowietrzu.Bywająniekiedywielogłowe,przyczymnajwiększa
liczbagłówtopiętnaście.Przyjmujesię,żeszkodząludziom
izwierzętom;szczególniechętniezabijająizjadajątych,wktórych
płynie„chrześcijańskakrew”.Posiadająwielkiebogactwa,
nagromadzonedziękiparaniusięgórnictwemiwydobywaniusrebra
orazzłota,bądźteżprzezwymuszanieokupunakrólachiztransakcji
wymiennych,leczniezkradzieży.Zkoleibohaterbaśninigdynie
opuścidomostwatrolla,zanimniezabierzetakwielekosztowności,ile
jestwstanieunieść:zabijatrollaidokonujekradzieży,gdyżjesttodla
niegojedynadroga,abystaćsięmajętnąidziękitemurespektowaną
