Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
samośćjestkrucha.Żetożsamośćtocośniezwykledelikatnego.
Możedlategoludziediasporymajązdolnośćzmartwychwstawania
zhistoriidotajemnicy.Możewłaśnieztegopowoduludziediaspo-
rysąszczególnieprzebudzeni—wrażliwinajęzyk,akcent,dotyk
polityki,widokkrajobrazu,szczegółzhistorii,interpretacjęlosów
rodzinnych.
Diasporatotakagrupaludzi,mógłbyktośskonkludowaćpo-
wyższe,doktórejniedociera,żezmieniłosięniebo,podktórym
żyje.Jednocześnienieczerpiejużprzyjemnościzfetyszyzacjihi-
storycznychfaktówswojejprzeszłości.Roszczeniajejnieinteresują.
Lokujetakzwaneprawdziweszczęściegdzieśdaleko.Apokilku
pokoleniachsamaniewie,gdzietojest.Bogdygubitożsamość,
gubipoczuciepewnościsiebie.Głębokaprzynależność—jakofor-
matożsamości,któraniemanicwspólnegozżadnymsystemem
pojęć—oznaczaprzeznaczenie,oznaczaegzystencję,oznaczapo-
jedynczość.Ioznaczadiasporę.
Ludziebeztożsamościstająsięzewnątrzsterowalnąmasą.Spra-
wawdemokracjibardzoniebezpieczna.Gdyktośsterujemnązze-
wnątrzmnie,wówczasjaniejestemwstanienawetsiebiepraw-
dziwiedoświadczać.Właściwienieżyję,tylkowydajemisię,że
żyję.Niepodejmujędecyzji,tylkoktośinnypodejmujedecyzjeza
mnie.Cóżmówićwtychokolicznościachozachowaniuetycznym,
prawdzie,opowiedzeniuświatufltak”
,afirmacjiżycia.Ciśnienie
jednakbywaczęstozbytwielkie,ponieważmałeniewybroniswo-
jejindywidualnościpodczasnaporuwiększego.Zaczynasięwtedy
wyparowywanieczegośwartościowego.Takadiasporawartości,
którefrunągdzieśwprzestwórnieba.GdywXXwiekupowiedzą
marksiści,żeświat,żewszystkonaświecieulatuje,wjakimśsensie
dobrzeoddadzątęideęrozpylaniairozsiewania.Aletowietrzenie
właściwości—jakoswoistądiasporę—najlepiejopisząpisarzeau-
striaccy(RobertMusil,FranzKafa,hermannBroch).
Dawnotemu,gdyrozważałemznaczeniadomuitego,codo-
mowe,dlakogoś,ktobudujeniejakonanowoswojątożsamość
wodmiennymkręgukulturowym,natknąłemsięnaśredniowiecz-
nyczterowiersz,któryprawdopodobniefunkcjonowałjeszczeparę
wiekówtemujakoprzysłowie.Łacińskieprzysłowiezatemjeststa-
~15~