Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Bezdomnośćwkontekścierecepcjispołecznej
USimmelowskiepojęciesocjologiidajebowiemrękojmiętejdziedzinienaukijako
głównejwopisieproblematykispołecznej,atymsamymproblemówspołecznych”14.
Możnatuzpowodzeniemodnieśćsiętakżedopodwalinsocjologii,czylidzieł
AugustaComte)a,któryjakotwórcasocjologiipozytywnejpodkreślałjejgłówną
funkcjęnaukowewytwarzaniesamowiedzyspołecznej,dziękiktórejspołe-
czeństwomogłolepiejzarządzaćsamosobąiulepszaćustrójżyciazbiorowego.
Comtewidziałsocjologięjakospołecznyrozum,mogącywspiąćsięnanajwyższy,
naukowypoziompoznawania.Dziękitemumożeonadostarczaćludzkiejzbiorowo-
ścizrozumieniawiążącegosięzespołecznymsposobemistnieniazasad,prawideł,
mechanizmówtrwania.Dlafunkcjonowaniaspołeczeństwakonstytutywnajest
świadomośćbyciapowiązanymi,poczucieprzynależnościdodziałającegowspól-
niejednegoorganizmu.Charakteritreśćświadomościzależyprzedewszystkim
odtego,ktoijakwytwarzaorazpodtrzymuje.
Mamytuwięczarównoideęwspólnotową,jakinaukowąbazęanalizyspo
-
łecznej.Oczywiścienależypodkreślić,żeżadneźródłoinformacjiniezapewni
idealnego,obiektywnegoobrazuproblemuspołecznego,stądkonieczność(wdia-
gnozowaniuirozwiązywaniuproblemówspołecznych)interdyscyplinarnejwspół-
pracyzzakresuinformacjiimetod.Zatemwyraźnieinterdyscyplinarnycharakter
tegozjawiskawykraczapozaramykonwencjonalniezdefiniowanejnauki.
Socjologia,jakopodstawowadziedzina,przedstawiawielekonkurencyjnych
stanowiskodnoszącychsiędoproblemówspołecznych.Interesującepodejście
pokazujeIzabelaKazimierczak-Kałużna.OpierasięonanastwierdzeniuRonalda
Marisa,podkreślającego,żeproblemyspołecznemożnaomawiaćzperspektywy
obiektywistycznej,nazywanejzewnętrzną,kładącnacisknaobiektywnykształt
icharakterzjawiskarodzącegodanyproblem.Możnatakżedokonaćtegowsposób
subiektywistyczny,pozwalającywyodrębnićreakcjeludziwobeckonkretnejsytu-
acji,wjakiejsięznajdują.JaktwierdziJanuszSztumski,Uproblemyspołeczne
faktamispołecznymi,toznaczyistniejąobiektywnie”15.Jednak,wmoimmniema-
niu,stanowiąskładowąindywidualnych,grupowych,awkońcuspołecznychreakcji
naokreślonezjawisko.Wtymprzypadkuterminspołeczeństwoużywanyjestjako
podmiotróżnegorodzajutwierdzeńtraktującychjejakojedenorganizm,chociaż
napoziomieteoretycznymistotnyjestindywidualizmwwymiarzeontologicznym,
gdziespotykamysięzodniesieniemtraktującymspołeczeństwojakozłożeniejed-
nostkowychdziałań.Ujmowaniespołeczeństwajakoorganizmupowstałegozpołą-
czeniajednostekzasprawąrelacjiopartychnaartefaktachwpostacirytuałów,
norm,zasadfunkcjonowaniapozwalanazłączenieindywidualnychpostawna
rzeczwspólnegointeresu.MożnawtymmiejscuodnieśćsiędoHobbesowskiejidei
14G.Simmel,Socjologia…,op.cit.,s.3–6.
15
I.Kazimierczak-Kałużna,Ubóstwojakoproblemspołecznykwestieterminologiczneiustalenia
empiryczne,UKulturaiSpołeczeństwo”2008,nr1,s.3.