Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Bezpieczeństwonarodowe
23
bowiem,tomającydużąwartość,cennyipożądany27.Wartością,wkonsekwencji
takiegopodejścia,mogąwięcbyćpozytywnieocenianecechydowolnychrzeczy,
aleistanówrzeczy(wtymstosunkówioddziaływań),sytuacjiizdarzeń,idei
lubinstytucji,którymjednostkai/lubspołeczeństwo(takżepaństwo)przypisuje
ważnąrolęwżyciuidążydoichosiągnięcia.Wśródwielurozważańowartościna
uwagęzasługujesyntetyczna,aczkolwiekwartościowapoznawczo,analizatego
pojęcia,dokonanaprzezL.Krzyżanowskiego.Przyjmujeonwkonsekwencji,iż:
Wartościąnazywamywytwórodczuć,przeświadczeńlubprzekonańjakiegośpodmiotu:jednostki
ludzkiej,grupyspołecznej,innejspołeczności,wspólnotykulturowejlubspołeczeństwaglobalnego
otym,cowrzeczywistościprzyrodniczejipsycho-społeczno-kulturowejjestpozytywnieoceniane
iuznawanezagodnepożądaniaidążeń28.
Wartościuporządkowanesąwświadomościludzkiejwedługjakiejśhierar-
chii.Tęhierarchięustalakażdajednostkawtokuswojegorozwoju.Taksamo
wartościmającharaktergrupowy.Wjednymidrugimprzypadkudziejesiętak,
żepotrzebaichzaspokojeniawymuszapodjęcieodpowiednichdziałań,aczęsto
zaniechaniejakichkolwiekdziałań.
Zgodnajestnaogółopinia,żetreśćbezpieczeństwanarodowegowywodzi
sięzwartościnarodowych,którewlatach70.określiłSerbDymitriewicz,potem
rozwinąłtoJ.KukułkaizmodyfkowałR.Zięba.Owewartościobejmują:
a)
przetrwanie(przetrwaniepaństwajakoniezależnegopodmiotustosun-
kówmiędzynarodowych,narodujakowyróżnionejgrupyetnicznej,biologiczne
przeżycieludności).Jesttowartośćnaczelna,dlaktórejkażdepaństwo(ispołe-
czeństwo)gotowejestpoświęcićinnewartości,gdyżniemogąbyćonezachowane
wsytuacjizagrożeniaistnieniasamegopodmiotu,
b)integralnośćterytorialna,któraczęstostanowirównoważnikbezpie-
czeństwa,
c)niezależnośćpolityczną,czylibrakuzależnieniapaństwa(ściślej-władz
państwowych)odwpływuróżnychpodmiotówwzakresiesprawowaniawładzy
politycznejwwymiarzewewnętrznymizewnętrznym(równieżjesttotradycyjny
równoważnikbezpieczeństwa),
d)jakośćżycia(standardżycia,poziomrozwojuspołeczno-gospodarczego,
jakośćstosunkówspołecznych,zakresprawiswobódobywatelskich,dorobek
kulturalny,przyjazneibezpieczneśrodowiskonaturalne,minimalizacjazagrożeń
życia,zdrowiaimieniawynikającychzdziałalnościczłowiekaidziałaniasił
natury,perspektywyrozwoju)29.
27Zob.Podręcznysłownikjęzykapolskiego,przedruknapodstawiewydaniaM.Arctaz1939r.,Wiedza
Powszechna,Warszawa1957,s.397.
28L.Krzyżanowski,Podstawynauk…,op.cit.,s.143.
29Zob.R.Zięba,Kategoriabezpieczeństwawnauce...,op.cit.,s.10;Por.W.Łepkowski,L.Mucha,Bezpie-
czeństwonarodoweawalkiniezbrojne(studium),AON,Warszawa1991,s.11;J.Marczak,J.Pawłowski,
Oobroniemilitarnej...,op.cit.,s.78-81;także,A.Madejski,Wystarczalnośćobronna–kontrowersjeirealia,
[w:]Wystarczalnośćobronna,red.P.Sienkiewicz,Wyd.Bellona,Warszawa1996.
