Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ozagrożeniachwynikającychzkumulacjirólprocesowych
nejczyobiektywnej.Niemożnajednakzapominać,żepokrzywdzonywistocie
występujetakżewroliświadka.Będączaśosobowymźródłemdowodowym
zobligowanyjestdopostawyneutralnej,nieopowiadającejsiępożadnejzestron.
Wniosektakiwywieśćnależyztreściart.233§1k.k.Zeznanienieprawdy
lubzatajenieprawdy
38
narażaświadkanaodpowiedzialnośćkarną.Cowięcej,
ustawąz11marca2016r.ozmianieustawyKodekspostępowaniakarnego
orazniektórychinnychustaw39dokodeksukarnegozostałowprowadzonenowe
przestępstwozeznanianieprawdylubzatajeniaprawdyzobawyprzedodpowie-
dzialnościąkarnągrożącąskładającemuzeznanielubjegonajbliższym(art.233
§1ak.k.).Dostrzegającracjekryminalno-politycznestojąceupodstawtakiego
rozwiązania,niesposóbjednakniewyrazićobawyomożliwośćrealizacjiwtym
przypadkuzasadynemoseipseaccusaretenetur.Nieulegawątpliwości,żeosoba
przesłuchiwanawcharakterzeświadkaznajdujesięwwyjątkowejinietypowej
sytuacjimotywacyjnej.Korzystającjedyniezprawadomilczeniasensustricto
(zob.art.182,183i185k.p.k.)możeobawiaćsię,żeimplicitewskazujenatrafność
kierowanegowzględemniejpodejrzeniazuwaginatreśćzadanegojejpytania.
Kolizyjnośćrólprocesowychpokrzywdzonegostronyipokrzywdzonego
świadkapowodowaćmożetakżeprzyjmowaniepostawobstrukcyjnychzmie-
rzającychdolekceważeniaobowiązkuzeznawaniaprzezpokrzywdzonego,
niechcącegoujawnieniainformacjiniekorzystnychdlasiebie.Złożonośćwyni-
kającazezróżnicowaniasytuacjiprawno-procesowejtegopodmiotuzdajesię
byćdostrzeganątakżeprzezustawodawcę.Ichoćwskazananiesubordynacja
postronieświadkanarzucaautomatyczneskojarzeniezinstrumentariumroz-
działu31k.p.k.,towświetleart.287§4k.p.k.stwierdzićnależy,żewzglę-
demświadkabędącegojednocześniestronąwyłączonomożliwośćstosowania
karypieniężnejorazaresztowania.Zkatalogukarporządkowychwdyspozycji
organuprocesowegopozostajezatemwłaściwiewyłączniezatrzymanieiprzymu-
sowedoprowadzenieosobyposiadającejtakiatrybut.Wliteraturzeprzedmiotu
przyjęterozwiązaniezdefiniowanojakoniekonsekwentnedopewnegostop-
nia
40
.Mimożedostrzegalnapewnanierównośćwzakresiepozycjiprocesowej
świadkanzwyczajnego”iświadka,będącegojednocześniepokrzywdzonymewi-
dentniewskazujenaprymatrolistrony,toafirmującpoglądKatarzynyDudki41
38
SądNajwyższystwierdził,żefałszywezeznaniepolegazasadniczonaeksponowaniu
okolicznościnieprawdziwych,czylidodawaniuprzezzeznającegoobiektywnieisubiek-
tywnienieprawdziwychokoliczności(tzw.zeznanienieprawdy)lubówfałszsprowadza
siędoświadomegoicelowegoprzemilczeniapewnychokoliczności,tzn.ujmowaniaprzez
zeznającegookolicznościobiektywnieisubiektywnieprawdziwych(tzw.zatajeniepraw-
dy).Zob.uchwałaSNz22stycznia2003r.,IKZP39/02,OSNKW2003,nr1-2,poz.1.
39
Ustawaz11marca2016r.ozmianieustawyKodekspostępowaniakarnegooraz
niektórychinnychustaw,DzUz2016r.,poz.437.
40
Z.Martyniak,Szczególnekategorie…,wyd.cyt.,s.301.
41
K.Dudka,Skutecznośćinstrumentówochronyprawpokrzywdzonegowpostępowaniu
przygotowawczymwświetlebadańempirycznych,Lublin2006,s.54-55.
27