Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Bezpieczeństwo–podstawowepojęcia
Praprzyczynąposzukiwaniabezpieczeństwasąróżnegorodzajuzagrożenia,zaś
naukaobezpieczeństwiejakodyscyplinanaukowapodejmujebadaniazagrożeńdla
istnienia,rozwojuinormalnegofunkcjonowaniaczłowiekaiorganizacji
społecznych
1.Wujęciupodmiotowymbezpieczeństwodotyczyczłowieka
–bezpieczeństwoindywidualne,grupludzi,różnychorganizacjioraz
sformalizowanychiterytorialnierozpoznawalnychstrukturadministracyjnych
ipaństwowychtypugmina,powiat,województwo,państwo,grupapaństw,wówczas
mamydoczynieniazbezpieczeństwemlokalnym,państwa,
międzynarodowym
2.Możemyrównieżpodchodzićdobadańnadbezpieczeństwem
wukładzieprzedmiotowym,mówimywówczasobezpieczeństwiemilitarnym,
politycznym,ekonomicznym,ekologicznym,społecznym,kulturowym
3.J.Marczak
określabezpieczeństwowedługznaczeniajako:stan,poczucie,proces,cel,wartość,
potrzebę,strukturę.Możnatakżemówićopotrzebiebezpieczeństwawedług
składników:negatywne(tylkoprzetrwanie),pozytywne(przetrwanieiswoboda
rozwoju).Zpunktuwidzeniabezpieczeństwanarodowegojednymznajistotniejszych
wydajesiębyćbadanierelacjipaństwo–obywatel.Relacjetebudowanesąwoparciu
opewiensystemwartości,norm,przekonań,postaw.„(…)tworzącsystem
aksjologicznybezpieczeństwanarodowegonależydążyćdoidentyfikowaniazbioru
wartościodczuwanych,uznawanych,aleirealizowanychocharakterzeoperacyjnym,
anieżyczeniowym”
4.Wartościodnoszącesiędobezpieczeństwanarodowegomają
jednakżeswójgłębokikontekstkulturowyiczęstotakżehistoryczny.Sąoneczęsto
wyznacznikiemnieprzekraczalnychgranictożsamościnarodowejiodrębnegosposobu
hierarchizowaniacelówisposobówichosiągania.Różnekręgikulturyopierająsię
naelementarnychwymiarachwartości:hierarchiczności–równości(elitaryzm
–egalitaryzm),indywidualizmie–wspólnotowości(indywidualizm–kolektywizm),
wysokiejtolerancjiniepewności–niskiejtolerancjiniepewności(unikanie
niepewnościlubstopieńunikaniaryzyka).„Bezpieczeństwotraktowanejestwkrajach
wysokorozwiniętychjakodobropubliczne.Jednązcechdóbrpublicznychjestto,
żezwiększeniekonsumpcjitegodobraprzezjednychniemożeuszczuplaćjego
konsumpcjiprzezinnych.Jesttokonsumpcja,którapowinnabyćzagwarantowana
wszystkimobywatelomdanegopaństwa.(…)Zmianazagrożeńbezpieczeństwa
powoduje,żepaństwa,chcączagwarantowaćswoimobywatelombezpieczeństwo,
wcorazwiększymstopniumusząangażowaćsięwgwarantowaniebezpieczeństwa
pozagranicamiswojegopaństwa”
5.
Istniejązasadniczeróżnicewpodejściachbadawczychiinterpretacyjnych
przedstawicieliróżnychdyscyplinnaukowychzajmującychsiębezpieczeństwem.
Odbezpieczeństwaocharakterzeglobalnym,regionalnymilokalnym
pobezpieczeństworuchudrogowego,pracy,życiairóżnychformwspółżycia.Brak
bezpieczeństwalubprocesspadkujakiegośpoziomubezpieczeństwatraktowane
sąjakozagrożenia,zjawiskoiprocesgroźnydlaistnienia,życiaijegoperspektyw.
Oddziaływaniezagrożeńbadanejestprzeznaukipodstawoweistosowane,teoretyczne
ipraktyczne–cowynikazewspomnianejwłaściwościbezpieczeństwajakoobiektu
badań,zfaktużebezpieczeństwouwarunkowanejestprzezwielorakieczynniki