Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bezpieczeństwaekonomicznego,którąpolskiskokwrynekwszakprzyniósł.Cowiązało
sięzkoleizkapitulacjąpaństwawwieludziedzinachusługpublicznych,którewPolsce
Ludowejbyłyzagwarantowane.Skorocośsięobywatelomzabiera,towzdrowymspo-
łeczeństwiedemokratycznymgodzisięprzecieżdaćcośwzamian.
TymbardziejżeWałęsa–choćprogramunierozwinął–tojednaksugerowałnawet
całkiemniezłeźródłofinansowania.Miałynimbyćdochodyzprywatyzacjigospodarki
uspołecznionejoraznarodowej.Wypadkipotoczyłysięjednakinaczej.Stumilionówsię
PolkiiPolacyniedoczekali,aleprywatyzacjapolskiejgospodarkisięwsposóbbardzo
realnydokonała.Tyleżegronojejbeneficjentówokazałosiędużowęższe,niżgdyby
skorzystaćzjakiejśformymechanizmudotacjiczyspadkupowszechnego.Atojużmogło
zmienićbardzowielewprzebieguirealiachpolskiejtransformacji.Byćmożeudałoby
sięuniknąćtaknagłejpauperyzacjiszerokichmasspołeczeństwa.Tozkoleipozwoliłoby
uniknąćtakdużegozałamaniapopytu,awięcispadkuprodukcji.Wtakiejsytuacjinie
doszłobyzapewnedotakgwałtownegowzrostunierównościorazsplecionegoznim
osłabieniapozycjipolskiegopracownika.Atooznacza,żenajpewniejniebyłobytak
głębokiegopodziałunawygranych,prężnychizadowolonychbeneficjentówpolskich
przemianorazjejznokautowanychiwgniecionychwbiedę,wcześniejszeemerytury
idepresjezastępówprzegranych.Cobyzkoleisprawiło,żemniejbybyłowIIIRPpaliwa
dlapolitycznegopopulizmu.Itakdalej,itakdalejł
Wróćmyjednakdoroku2018.Historiijużoczywiścieniezmienimy,alewartouczyćsię
nabłędach.Akuratwtymwypadkubłądopisaćmożnawsposóbnastępujący:wroku
1990polskieelitypolityczneiekonomiczneniebyły(zróżnychpowodów)przygotowane
narozmowęojakiejkolwiekformiedochodupodstawowego.Zwyciężyłoprzekonanie,że
najlepszymrozwiązaniembędziepopłynięciezgłównymnurtemneoliberalnejekonomii.
Ajeślijużnależysięocośstarać,toraczejoto,bypłynąćwtegonurtuawangardzie.
WtymsensieażdoniedawnafaktycznieżyliśmywPolscewmatriksiekońcahistorii.
Tyleżekryzys2008rokuzadziałałjakczerwonatabletka.Uwolniłnaszmatriksa.
Efektjesttaki,żenagruzachneoliberalizmumusimydziśszukaćnowychpomysłówna
ładspołeczno-ekonomiczny.Itojestwłaśniemoment,wktórympojawiasiękoncepcja
dochodupodstawowego.Jedenznajżywiejobecniedyskutowanychpomysłównanową
umowęspołeczną.
Niejesttojużakademickieczydziennikarskiedzieleniewłosanaczworo.Abyzrozumieć
powagęsytuacji,wystarczyzerknąćdozeszłorocznego(październik2017)„Monitora
Fiskalnego”MiędzynarodowegoFunduszuWalutowego(MFW),któryjestpoświęcony
nierównościomekonomicznymisposobomichzwalczania.Sporączęśćraportuzaj-
mujewłaśnieanalizabezwarunkowegodochodupodstawowego(BDP,choćrównie
9
