Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
adobórzawszebędzielosowyniżjakość,ichrozmaitewariantyifunkcjewutwo-
rach.
Pojęcie„biblioteka”jestwniniejszymopracowaniurozumianeszeroko,jako:
każdyzbiórksiążek:odjednegowoluminudowielotysięcznegoksięgozbioru,
sala,wktórejsięprzechowujeiużytkujeksiążki,
szafka,łkaitp.naksiążki.
Wutworachliterackichbibliotekiopisywaliautorzy,narratorzyibohaterowie.
Motywksiążkiiczytelnictwajestwyodrębnionyjedyniewówczas,gdymazwiązek
zbiblioteką.
Znacznąpomocąwinterpretacjizgromadzonegomateriałubyłyustaleniawymie-
nionejjużwyżejkonferencjinaukowejOpisybibliotekwutworachliterackich.
Interpretacjęwybranychfragmentówprowadzonozperspektywyfunkcjiopisów
wutworzeliterackim,bezkonfrontacjizrzeczywistościąpozaliteracką.Porównań
dokonywanotylkomiędzyutworamidanegopisarzalubżnychpisarzy,aniemiędzy
prawdązapisanąwdzieleliterackimaprawdąobiektywną.Korzystanoznarzędziba-
dawczychwywodzącychsięznaukfilologicznychibibliologicznych.Wrozprawie
zawartoteżpróbęodpowiedzinapytanie,czywzakresiebibliotekibibliotekarzyoraz
czytelnictwamożnaodnaleźćwliteraturzestereotypy,rozumianejakoskrótowy,
uproszczony,zabarwionywartościująco(dodatniolubujemnie)obrazkogoślubcze-
goś.Doliteraturystereotypytrafiajązzewnątrz,zprzekazówpotocznych,aleliteratura
możejeugruntowywać,rozpowszechniaćiutrwalaćwświadomościodbiorców[Siero-
szewski,1995].Możetakżeuczestniczyćwichtworzeniu,aleuzyskująonewłaściwy
charakterdopierowówczas,gdywykraczająpozagranicedziełaliterackiego[Gro-
chowski,2003].Pewneokresyigatunkiliterackie,nastawionenaedukacjęspołeczeń-
stwa,szczególniesprzyjająupowszechnianiustereotypów.Zaprzykładniechposłużą
średniowieczneżywotyświętych,oświeceniowekomedie,pozytywistycznepowieści
tendencyjneorazdwudziestowiecznaprozasocrealistyczna[Gazda,2003].
Fragmenty(rzadziejcałości)utworówliterackichzostałypogrupowaneizinterpre-
towanewedługichwyraźniewyodrębniającychsiętematów.Itak:najpierwuwzględ-
nionoopisyprywatnychbibliotekprzedstawicieliżnychstanówspołecznychizawo-
dów(arystokracji,szlachty,mieszczan,chłopów,pisarzy,uczonych,prawników,leka-
rzy,nauczycieli,studentów,uczniów,księżyiprzedstawicieliinnychzawodów),na-
stępnielekturybohaterówniepochodzącezichbibliotek,dalejbibliotekiinstytucjonal-
ne(bibliotekinaukowe,publiczne,szkolne,kościelne,fachowe,wojskowe,płatne
czytelnieiwypożyczalnie,księgozbiorywkawiarniach,zajazdachiinne),anakoniec
tensammateriałukazanowujęciumetaforyczno-symbolicznym,awięc:biblioteki
wzorcowe,modne,nielegalne,unicestwioneiinne.Drugączęść,węższąaniżelipierw-
sza,tworzącytatyokreślającebibliotekarzyiinterpretacjatychcytatów.Wtrzeciej
częściukazanożnefunkcjeartystyczneopisówbibliotekwutworachliterackich:
udziałtychopisówwbudowaniufabuły(określeniemiejscaakcji,charakterystyka
postaci,tworzenienastroju,miaraupływuczasu,wykładhistoriozofiiautora)oraz
funkcjemetaforyczne.Całośćkończyanalizanasyceniatreściamibibliologicznymi
utworówpisarzy,którzynajwięcejmiejscapoświęcilitymzagadnieniom.Wobrębie
poszczególnychcałostekporządekwewnętrznyzależyodtematyki:razjestonchro-
nologiczny(wedługczasuakcji,aniedatypowstaniautworuliterackiegoczytym
bardziejdatyjegowydania),jakwprzypadkubibliotekmagnackich,szlacheckichitp.,
razwedługwęższychtematów,naprzykładprzybibliotekachnaukowychipublicz-