Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
l.Bibliotekiarystokracji
Literackieopisybibliotekarystokracjiobejmująwyglądpomieszczeń,profiloraz
wyposażenieedytorskieiintroligatorskiedrukówwnichsięznajdujących,charaktery-
stykęizasięgczytelniczychzainteresowańichwłaścicieli,wniektórychprzypadkach
zawierająteżinformacjeobibliotekarzach.
ł.ł.9łCħciciGlG
Właścicielamiopisywanychbibliotekbyliarystokraciróżnejrangi:królowie,ksią-
żęta,hrabiowie,grandowie,baronowie,margrabinaimarkiza.Spośródkrólów
uwzględniono:ZygmuntaAugusta,StanisławaAugustaPoniatowskiegoorazFrydery-
kaII,królapruskiego.ZbioryZygmuntaAugusta,zgromadzoneprzezkrólazbibliofil-
skimzacięciem,sąwzmiankowanewpowieściJózefaIgnacegoKraszewskiegoZyg-
muntowskieczasy[KZ3,s.214].BibliotekaStanisławaAugusta,awłaściwiejego
bibliofilstwo,jestwspomnianaprzezZygmuntaKaczkowskiegowpowieściStarosta
Hołobucki[KS2,s.178–179].Biblioteceostatniegokrólapoświęciłateżdwasonety
ZuzannaRabska:Wruinachbibliotekizamkowej[RW1,s.8]iPowrótzbiorówkró-
lewskich[RP2,s.9].BibliotekaFryderykaIIzostałaprzedstawionaprzezAdolfaNo-
waczyńskiegowdidaskaliachdramatu(powieścidramatycznej)WielkiFryderyk[NW
2,s.401–402].Głównynaciskzostałpołożonynaczytelnictwo,aniebibliofilstwo
króla,chociażmiałonksięgozbiórwosobnympomieszczeniu,nieprzedstawionymna
scenie.Akcjadramaturozgrywasięwgabineciemonarchyzarzuconymksiążkami.
Bibliotekirodowearystokracjitworzonebyłyprzezwieki.Wutworachliterackich
naichwielopokoleniowycharakterwskazująalbodatywydaniaksiążek,znacznie
wcześniejszeniżakcjautworu,albozłystanzachowaniapomieszczeńizbiorów,
świadczącyoichdawności,albowprostinformacjaodnarratora,żebibliotekabyłaod
„dziadapradziada”.
Najwięcejopisówbibliotekznajdujesięwpowieściach–odoświeceniowychpo-
czynając,nadwudziestowiecznych,anawetzpoczątkuXXIwiekukończąc–zuwagi
nawielowątkowośćfabuły,jakteżwielośćbohaterów.Księgozbiorysąprzypisane
niekonieczniegłównymbohaterompowieści.Bohaterowiezaśniezawszesąnazwani
imienieminazwiskiem.Jeżelinarracjaprowadzonajestwpierwszejosobie,bohater-
narratorjestprzeważnieanonimowy.Zdarzasię,żepostaćznanajesttylkozimienia
lubzpiastowanegostanowiska,lubgodności:Hrabia(ojciecPodolanki),hrabinaLau-
ra,hrabiaHenrykS.Najczęściejjednak,szczególnieodkońcaXIXiwXXwiekubo-
haterowiewystępująjakoosobyookreślonychatrybutach:imieniu,nazwisku,godno-
ściimiejscowości,np.markizaBiankaChiaramontezMeldoli.
Początkibibliotekrodowychsięgająniekiedyjeszcześredniowiecza.Możenawet
czternastowiecznabyłabibliotekazamkowawojewodzicaKazimierzanaLitwie
wpowieściJózefaDzierzkowskiegoSkarbiec[DS5,s.235],skoroznajdowałysię
wniejrównieżpergaminowerękopisyiluminowane,chociażakcjarozgrywasię
wwiekuXIX.NapiętnastowiecznypoczątekzdajesięwskazywaćksięgozbiórPobo-
gównazamkuwKrążuzpowieściHelenyMniszekDziedzictwo[MD4,s.66–67].
Najstarsząksiążkąsążywotyświętych,datowanenarok1482.Posiadanierękopisów
iluminowanychiinkunabułówniejestpewnymdowodemnadawność,bowiemksiążki
