Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
23
MeldolizpowieściHalinyPopławskiejRenesansowaprzygoda[PR1,passim]ihrabi-
nyzpowieściCzesławaMiłoszaZdobyciewładzy[MZ,s.18–19].
Dotegozestawieniamożnadodaćzaledwiewzmiankioszesnastowiecznymksię-
gozbiorzeOlbrachtaŁaskiegozpowieściJeske-ChoińskiegoOmitręhospodarską[JO
1,s.18–19],siedemnastowiecznymJanaStanisławaJabłonowskiegozpowieściJeża
Zciężkichdni[JZ,s.40,58–59],idziewiętnastowiecznymhrabiegoZamoyskiego
zpowieściKraszewskiegoParaczerwona[KP7,s.51].
ł.2.2oOiGU\c\GPiCiprofil\Diorów
Bibliotekiprywatnearystokracji,przedstawianewliteraturze,zajmujązazwyczaj
osobnąsalęwzamku,pałaculubdworzealbomieszcząsięwgabineciepanadomu.
Księgozbiorykrólówpolskichniezostałyopisane.Zinformacjinarratora,bohateralub
podmiotulirycznegowzależnościodtypuutworuwiadomotylko,żetakiebyły
iżebyłyznakomite.ZygmuntAugustzostałwpowieściKraszewskiegoZygmuntow-
skieczasywspomnianyzuznaniemjakobibliofil,któryzupodobaniemsprowadzał
książkizzagranicy,gromadziłjeiczytał.Uznanie,którewyrażałnarrator,dotyczyło
jednaktylkowczesnegookresupanowania,bowiempośmiercijegożonyBarbary
Radziwiłłówny,królowizobojętniałynawetksiążki[KZ3,s.214].
BibliofilstwoStanisławaAugustajestprzedstawioneprzezAdamaNaruszewicza
jednegozbohaterówpowieściKaczkowskiegoStarostaHołobucki.Naruszewiczin-
formujeJackaJahołkowskiego,synapodstarostygnieźnieńskiego,potemwłaściciela
wsiZarwiwody,opasjizbierackiejkrólapolskiego,któramiałanietylkocelosobisty,
lecztakżewyrażałatroskęopodniesieniepoziomukulturalnegonarodu.Naruszewicz,
zabiegającopozyskaniedlakrólacennejbibliotekiJahołkowskiegoszczególniepod-
kreślastaraniawładcyocennestaredrukipotrzebnem.in.samemupisarzowiiuczo-
nemuhistorykowidoopracowaniadziejównarodu:
Gdybymwaćpanazaprowadziłdonaszejbibliotekiiopowiedziałmuszczegółowo,zjakich
miejscoddalonychizapomocąjakichwielkichtrudówposprowadzanesąniektórezeznajdują-
cychsiętammateriałów,tobyśwaćpanniemógłsiępomiarkowaćwswympodziwieniuidopiero
byśprzyznał,jaknaszPanMiłościwyzdobywasobieokołonaroduzasługę,podejmująctakwiel-
kietrudyikosztawceluwydobyciazciemnicynaszejzapomnianejprzeszłości[KS2,s.178–
–179].
TąwypowiedziąprzypisanąNaruszewiczowiKaczkowskiujawniłsięjakoapologeta
króla,aprzynajmniejjegozasługnapolukulturyinauki.Takwięcinformacjeocha-
rakterzebibliologicznymposłużyłypisarzowidoujawnieniaswojegoosobistegosta-
nowiska.
LosombibliotekiostatniegokrólapoświęconesądwasonetyZuzannyRabskiej.
WpierwszymprzedstawiłaStanisławaAugustasiedzącegowmrocznej,pustejsali
bibliotecznejdługownocynadstarąksięgą[RW1,s.8].Drugijestniejakojegokon-
tynuacjąiwyrażaradośćzpowrotudoWarszawyzbiorówkrólewskich,zagrabionych
przezRosjan[RP2,s.9].
OpisanaprzezNowaczyńskiego,bibliotekapruskiegokrólaFryderykaII,znajduje
sięwpomieszczeniuniewidocznymnascenie,wiadomooniejtylkozdidaskaliów.
Widzompokazanyjestgabinetkrólazarzuconyksiążkamiztejbiblioteki.Wymienione