Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JAKUBNIEDŹWIEDŹ
jąnakocuprzepisywanejprzezsiebieantologiiprzekładówbiblijnychDziesia-
tagław.Notatkatajestobszernąformułąkocową:zawieradedykacjędlaklasz-
toru,datyrozpoczęciaizakoczeniapracy,nazwiskoautoraiprzeklestworzu-
conenaewentualnegozłodzieja.Matwiejdodałdużyustęposwojejrodzinie,
okolicznościachspisywaniaksięgiwrazzeszczegółamizeswojegożycia,zaśna
kocuzaszyfrowałswojenazwisko.
Mimopewnychrozbieżnościwspomnianetrzytekstyłączywielecech
wspólnych.Różnicedotycząprzedewszystkimcharakterunotatek:uMatwieja
jesttorozszerzonydoprawietrzechstronkolofon,uAdamazapiswłasno-
ściowy,auBiernatacurriculumvitae.Niewątpliwiejednakwewszystkichtrzech
odzwierciedlasięDpotrzebasławy,pragnienieuwiecznieniawłasnejosobyina-
zwiska”12.Ichautoramisąduchowni,którzyzewzględunadojrzałośćswojego
wiekumyśląoprzemijaniuitrwaniu.Każdyznichbyłbardzodobrzewykształ-
cony,przyczymAdamiBiernatmielizasobąedukacjęhumanistyczną,ten
pierwszyzdobyłnawettytułmagistra13.Wszyscytrzejbylizawodowymise-
kretarzami:AdampracowałwkancelariiwielkoksiążęcejwWilnie;Biernatbył
sekretarzemm.in.KallimachaorazPileckich;MatwiejzToropca,zanimprze-
niósłsiędomonasteruwSupraślu,pracowałdlaniezidentyfikowanegowiel-
możylitewskiegoFiodora,przypuszczalnierównieżwWilnie.Ijeszczejedna
cechawspólna:wszystkietrzyutworyznalazłysięwksiążkachnależącychdo
autorówtychnot.
Każdytekstzostałzapisanywinnymjęzykuiprzyużyciutrzechróżnych
pism:Matwiejawjęzykucerkiewnosłowiaskimcyrylickimpółustawem,Bier-
natapołaciniekursywągotyckąiAdamawjęzykuruskim(starobiałoruskim)
cyrylickimskoropisem.Autorzyużylikombinacjitrzechdominującychwów-
czesnejPolsceiWielkimKsięstwieLitewskimjęzykówpismaialfabetów.Ponie-
ważkażdyznichposługiwałsięwpiśmieconajmniejdwomajęzykami,pojawia
siępytanie-naktórenarazienieznajdujęodpowiedzi-codecydowałooich
wyborach.DlaczegoBiernatnapisałswojąautobiografiępołacinie,aniepopol-
gorącepodziękowania.Orękopisiepisalim.in.И.В.Воук-Леванович,Кароткиеувагина
некаторыяпомникибеларускаемовы,DЗапiскiаддзелугуманитарныхнавук”,кн.9
(1929),t.2,s.117-158;А.А.Алексеев,О.П.Лихачева,Супрасльскийсборник1507г.,
[w:]Материалыисообщенияпофондамотделарукописнойиредкойкнигибиблио-
текиАкадемииНаукСССР,red.А.И.Копанев,Ленинград1978,s.54-88;Г.H.Гале-
чанка,НевядомыяiмаловядомыяпомнiкiдуховнайiкультурныхсувязейБеларусi
XV-сярэдзныXVIIст.,Мiнск2008,s.83–84;M.B.Нiколаеў,Кнiжнаякультура
ВялiкагаКнястваЛитоўскага,Мiнск2009,s.105,348-35.
12S.Grzeszczuk,Wstęp...,s.7.
13Zob.M.Kosman,OrzełiPogoń.Zdziejówpolsko-litewskichXIV-XXw.,Warszawa1992,s.32;
K.Pietkiewicz,WielkieKsięstwoLitewskiepodrządamiAleksandraJagiellończyka,Pozna1995,
s.27;W.Urban,S.L¯
užys,CracoviaLithuanorumsaeculisXIV-XV.Lietuviu
˛KrokuvaXIV-XVI
amžiais,Vilnius1999,s.60,62.
20
