Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
43
DŁUG,JĘZYKInRESHUMANAE”(4.02.2021)
(taksięwistociestało).[...]udzielanieskrajnienieodpowiedzialnychpożyczek,
przypełnejświadomości,żegdysprawasięwyda,politycyibiurokracizrobią
wszystko,abydoszłodospłatydługu,bezwzględunaliczbęzrujnowanychprzy
okazjiludzi(jw.,s.25-26).
Historiadługuzaczynasięjednakdużowcześniejprzecież,niżpowstały
przywoływanedotąd,nawiązującedoniejliterackieinżyciowe”przykłady.
PodtytułksiążkiGraeberasygnalizujewyraźnie,żechodziopięćtysięcylat.
Jestwniejm.in.rozdziałzatytułowanyPrzedwiecznedługiiinny:Krótkitraktat
omoralnychpodstawachstosunkówgospodarczych.
Naprawdęniesamowitewkontekściecałejksiążkiokazujesięzaśodkrycie,
że-prawietegoniezauważając-ludzkąmoralnośćiprzyzwoitość,relacje
międzydobremizłem,generalnie-reshumanaeiujawniającesięwnichczło-
wieczeństwoopisujemyjęzykiemhandluihandlowychumów,językiemrynku.
Graeberszczególniewłaśnieakcentujefakt,że:nSporyoto,co,komuiodkogo
sięnależy,odegrałykluczowąrolęwkształtowaniusięnaszegopodstawowe-
gosłownictwadotyczącegodobraizła”
.Podkreśla,żenznacznaczęśćjęzyka
moralnościnarodziłasięnagrunciesporówodługi”(jw.,s.16-17).Piszeteż:
nWświeckiejrzeczywistościmoralnośćpolegawznacznejmierzenawypeł-
nianiuzobowiązańwobecinnychimamyupartyzwyczajwyobrażaniasobie
tychzobowiązańwpostacidługów”(jw.,s.22).PotwierdzatolekturaBiblii
iopisywanychwniejhistoriidłużników.Podobneopowieścizawierająksięgi
sakralnewywodzącesięzinnychkultur.SłowanIodpuśćnamnaszewiny...”
zmodlitwyOjczenaszwpopularnymśredniowiecznymprzekładziebrzmiały
wręcz:nOdpuśćnamnaszedługi”(jw.,s.486).
Jeśliktośjestkomuścoświnien,toznaczy,żejestdłużnikiem.Rodzimysię
jakodłużnicyijakodłużnicymamybyćsądzeni.
GrzechytonaszedługiwobecBoga:sąnieuniknione,aleniewykluczone,żemożna
jekontrolować,skoroukresuczasutowłaśniezdługówikredytówmoralnych
rozliczynasBógpodczasSąduOstatecznego.Pojęciedługustałosięskładnikiem
najbardziejintymnychrelacjimiędzyludzkich(jw.,s.486).
Odpowiadającekwestiidługówsłownictwoifrazeologiaobejmująformuły
typu:długitrzebaspłacać/oddawać/nadejdziedzieńzapłaty/wypłaty/od-
kupienia(toostatniezjęzykastarożytnychfinansów).Długtosynonimwiny:
ktośjestkomuścoświnien,wtympaństwu-naprzykładpodatki.Składasię
komuśdaninę.Składasięteżofiary,przekraczającgranicęmiędzyprofanum
asacrum(jw.,s.80-81).Kogośsięczymśzniewala,kogośodczegoś/długów
zwalnia/uwalnia/wyzwala/czyniwolnym.Istniałoniewolnictwozadługi
