Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PolskaLudowa:odlipca1944dogrudnia1948r.
55
wojennychzostanąwprowadzoneściśleustaloneświadczeniawnaturze,
wydatniezmniejszająceciężarywsiwstosunkudokontyngentówniemiec-
kich”5.Nowerozwiązaniamiałybyćwięcbardziejprzyjazne.18sierpnia
1944r.PKWNwydałdekretoobowiązkowychdostawachzbożaiziemnia-
ków,a4dnipóźniej-takżemięsa,mlekaisiana6.Późniejichlistękilkukrot-
nierozszerzano(m.in.orybyijaja).JaktwierdziŁukaszKamiński,
wpierwszymrokuPolskiLudowejwymiardostawobowiązkowychniejedno-
krotnieprzewyższałniemieckiekontyngenty.Dostawytebyłyzresztąbojko-
towaneprzezchłopów.Wlatach1944-1946dostarczonook.65%należnego
zbożai55%ziemniaków7.Wtensposóbtworzonojednakpodstawydo
kontrolowanegoprzezpaństwosystemureglamentowanejsprzedażypodsta-
wowychartykułówkonsumpcyjnych.
Pierwszeunormowaniaprawnesposobuzaopatrzenialudnościnierolni-
czejwżywnośćiartykułycodziennegoużytkupojawiłysię27września
1944r.wformieinstrukcjiBiuraEkonomicznegoprzyPrezydiumPKWN.
Wprowadzonowówczassiedemkategoriinormzaopatrzenia.Osobypracu-
jącezostałyupoważnionedokartkategoriiI,IIlubIII.KategoriaIVprzezna-
czonabyładlaczłonkówrodzinosóbotrzymującychprzydziałwramach
normyIlubII.WramachkategoriiVprzydziałyotrzymywałyrodzinypra-
cownikówuprawnionychdoIIIkategorii.KartyAbyłyprzeznaczonedla
dziecidolat7,kartyB-dladzieciwwieku8-12lat.Oprzyznaniukonkret-
nejkategoriiprzydziałudecydowalikierownicywydziałówprzemysłowych
urzędówwojewódzkichluburzędnicyresortufinansówigospodarkinarodo-
wejPKWN.Wkolejnychdniachinstrukcjętęmodyfikowano,alesystemfor-
malniewszedłwżyciezdniem1października1944r.8.Nadjego
funkcjonowaniemczuwałdogrudnia1944r.resortAprowizacjiiHandlu,
apoprzekształceniuPKWNwRządTymczasowy-MinisterstwoAprowizacji
iHandlu.
Podobniejakbyłotowprzypadkudostawrzeczowych,staranosięuza-
sadnićutrzymaniewojennychrozwiązańograniczającychhandel.Katarzyna
CegieławynotowałazlistopadowegoDŻyciaWarszawy”fragmenttakiego
uzasadnienia:Dwprowadzeniekartekwypływajedynieznienormalnychwa-
runkówżyciawojennego.[...]Krajwyniszczonywojną,obrabowanyprzez
okupantówniejestwmożnościwyżywićludnościtak,jaktoczyniłprzed
wojną.Owolnymprzetorynkuwprzedwojennymznaczeniutegosłowa
5ManifestPolskiegoKomitetuWyzwoleniaNarodowego,w:Konstytucjaipodstawoweaktyustrojo-
wePolskiejRzeczypospolitejLudowej,oprac.F
.Siemieński,W
.Skrzydło,J.Ziembiński,Wydawnictwo
Prawnicze,Warszawa1978,s.13.
6H.Gnatowska,Funkcjonowaniesystemuaprowizacji,s.144.
7Ł.Kamiński,Polacywobecnowejrzeczywistości1944–1948.Formypozainstytucjonalnego,
żywiołowegooporuspołecznego,WydawnictwoAdamMarszałek,Toruń2000,s.206.
8A.Kochański,Polska1944–1991.Informatorhistoryczny,WydawnictwaSejmowe,Warszawa
1999,t.1,s.35;H.Gnatowska,Funkcjonowaniesystemuaprowizacji,s.144-145.
