Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czej24–niezbędnadodefiniowaniacechwyłącznieludzkich.Mechanizmten
opisujewłoskifilozofGiorgioAgamben,właściwieniezainteresowanyrze-
czywistymizwierzętami,gdyż–jakpodkreśla–choćantropogeneza"jest
rezultatemcezuryiartykulacji,któreprzebiegająmiędzyczłowiekiemizwie-
rzęciem,tocezurataprzebiegaprzedewszystkimwsamymczłowieku”25.
Wskazującnatzw.maszynyantropologiczne,wyróżniaondwaichwarianty
ukonstytuowanehistorycznie.Nowoczesnamaszyna–jakpisze–
[…]funkcjonujepoprzezwykluczeniejako(jeszcze)nieludzkiejjużludzkiejistoty
zsiebiesamej,czylipoprzezzezwierzęcenieczłowieka–wyizolowanienieludzkiego
zludzkiego:Homoalalus,lubmałpo-lud(tensammechanizmdziałarównieżpóźniej
–np.Żydjakonie-człowiekwyprodukowanywewnątrztegocoludzkie)26.
Zewnętrzepodmiotujestwięcprodukowaneprzezwykluczenieczęścitego,
cowewnętrzne.Natomiastmaszynaprzednowoczesnadziałatak,że"wnę-
trzejestuzyskiwanepoprzezwłączeniezewnętrza,anie-człowiekjestpro-
dukowanypoprzezuczłowieczeniezwierzęcia:człowiekmałpa,enfantsau-
vagelubHomoferus,aletakżeiprzedewszystkimniewolnik,barbarzyńca
iobcokrajowiecjakofiguryzwierzęciawludzkiejformie”27.Jednakobawa-
riantymaszynyantropologicznej,jakzauważaAgamben,wistocieniepro-
dukująprawdziwegoczłowieka,ajegomiejscepozostajezawszepuste.Miej-
scetobowiemnigdyniemożebyćostatecznieustalone,gdyżnieustannie
pojawiająsiękolejne,noweliniewłączeńiwyłączeń.Wefekcieto,cosię
pojawiawwynikuoperowaniatejmaszyny,"niejestanizwierzęcymżyciem
aniludzkimżyciem,aletylkożyciem,którejestodizolowaneiwykluczone
zsiebie–jesttylkonagimżyciem”28.Agambenpodkreślajednak,żeniejest
jegointencjąporównywanietychmaszyn,aleraczejzrozumieniemechani-
zmówichdziałania,by"wkońcubyćwstaniejezatrzymać”29.
___
___
___
___
___
___
24JacquesDerridapisze:"Zwierzęwogóle,cotojest?Cotoznaczy?Ktotojest?Doczego
to«to»sięodnosi?Dokogo?”,w:tegoż,"TheAnimalThatThereforeIAm(MoretoFollow)”,
CriticalInquiry2002,Winter,vol.28,no.2,s.418.
25GiorgioAgamben,TheOpen.ManandAnimal,Stanford:StanfordUniversityPress,
2004,s.79.
26Tamże,s.37.
27Tamże.
28Tamże,s.38.
29Tamże.
24