Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aspiracjamiczłowieka,dojrzewaniemfizycznym,jakrównieżzwpływami
społeczno-kulturowymi.Znacznaczęśćważnychzdarzeńżyciowychiza-
dańrozwojowychprzebieganaterenierodziny,będącejzarównoobszarem
aktywnościjednostki,jakrównieżformąrealizacjidążeńżyciowych(Tysz-
kowa,1990).
1.3.Biografiawkoncepcjachpodmiotowych
Wteoriachregulacyjnych,którestanowiąpunktwyjściadlaprzyjętej
wpracykoncepcji,nahistoriężyciaczłowiekaskładająsiępodejmowane
przezjednostkęzachowania,pojmowanejakoaktregulacjizotoczeniem.
Zachowanieczłowiekastanowiwypadkowąaktualniedziałającejsytuacji
zewnętrznej,„podźwięku”popoprzednichsytuacjach,bodźcówwe-
wnętrznych(somatycznych)działającychnaczłowiekaorazosobowości.
Regulacjazachowaniapoleganatakimjegoukierunkowaniu,abymógłbyć
osiągniętypreferowanyprzezjednostkęcel-standardregulacji.
Pewnąrolęwkształtowaniuludzkiegożyciaodgrywaspołeczeństwo,
któreusiłujewpłynąćnazachowanieczłowieka,bytenzachowywałsię
zgodniezestawianymimuwymaganiami-awięc,byzinternalizowałlub
zasymilowałobowiązującenormy.Procesnabywaniaprzezjednostkęstan-
dardówspołecznychnosinazwę„socjalizacji”.Trwaonprzezcałeżycie,
awokresiedzieciństwaidorastaniastanowiistotęwychowania.Człowiek
posiadadośćznacznypoziomautonomiizarównowodniesieniudowpły-
wówbiologicznych,jakiwymagańotoczenia,cowynikazfaktu,iżjeston
podmiotemswegodziałania,tzn.kierujesamzachowaniemwedługwłas-
nychstandardów-ukształtowanejwtokużycia„filozofiiżyciowej”(Le-
wicki,1969).
NabazieteoriiregulacyjnychpowstałarozwojowakoncepcjaMarii
Tyszkowej,będącapróbąujęciaprezentowanejtuorientacjilife-span.
Biografiajakoprocesstrukturowaniadoświadczenia
Głównymzałożeniemtejteoriijeststwierdzenie,iżrozwój-atymsa-
mymkształtowanapodjegowpływembiografia-poleganagromadzeniu
iopracowywaniudoświadczenia.„Doświadczeniejestzatemmateriałem
rozwoju,arozwójciągiemzmianwynikającychzorganizowaniasięstruk-
turtegodoświadczenia(strukturacji)iichprzekształcania(restrukturacji)
zarównowwynikuwłączaniadoświadczeńnowych,jakidostosowywania
aktywnościdopotrzebrównoważenia(regulowania)stosunków(wymiany)
zeświatemotaczającym”(Tyszkowa,1996,s.48).Warunkiemniezbędnym
16
