Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dozainicjowaniaprocesustrukturowaniadoświadczeniawontogeneziejest
aktywnośćwłasna,którajestimmamentnącechąorganizmówżywych.Po-
przezaktywnośćjednostkaregulujerównieżstosunkizeświatemze-
wnętrznym,którezmieniająsięiróżnicująpodwpływemrozwijającejsięna
przestrzenilataktywności.
Aktywnośćczłowiekawświecie-jegoczynności,działania,zachowanie
-jestźródłemróżnorodnychdoświadczeńzwiązanychzprzedmiotami
istosunkamiwtymświecie,zwłasnymiczynnościamiidziałaniami,
zprzeżyciamidoznawanymiwtokuaktywności(Tyszkowa,1996,s.51).
Aktywnośćczłowiekastwarzapodstawybudowaniaswejwłasnejbiografii.
„Poszukująckorzystnychwarunkówfunkcjonowaniairozwoju,jednostka
szukanowychdoświadczeń,cowyrażasięwzmianachjejstosunków
zotoczeniem,organizowaniusobiewarunkówodpowiedniejstymulacji,
wpodejmowaniunowychdziałań,celówizadań”(Tyszkowa,1996,s.62-63).
Nabiegżycialudzkiegomająwpływczynnikiśrodowiskowe(aktyw-
nośćregulującastosunkizotoczeniemmusiuwzględniaćrównieżwyma-
ganiaiograniczeniaotoczenia)orazkultura,któralansujeokreślonewzorce
życia,dostarczająctymsamymkryteriówakceptacjilubjejbrakuodnośnie
doobranejścieżkiżyciowej.Wpływśrodowiskowywidocznyjestjuż
woddziaływaniurodziny(wmłodszymwieku),relacjachzrówieśnikami
(okresdorastania)orazwróżnorodnychinterakcjachspołecznychwciągu
życia(Tyszkowa,1996).
Wokresiedorastaniaważnąrolęodgrywajądoświadczeniazwiązane
zprocesamiwzrastaniaidojrzewaniabiologicznego,zpojawieniemsię
nowychfunkcjiipotrzeb(m.in.seksualnych)orazwywołanenimizmiany
stosunkówjednostkizinnymiludźmiipozycjipośródnich.Doświadczenie
indywidualne,warunkowanewłaściwościamiwrodzonymiiokoliczno-
ściamiżyciawyznaczającymiwarunkiaktywności,konstytuujebiografię
jednostki.Podejmującokreśloneformyaktywności,dokonującpewnych
wyborówżyciowychzgodnychzwłasnymistandardamiwartości,człowiek
stwarzasobiewarunkizdobywaniasobietakichanieinnychdoświad-
czeń...
...człowiekjesttwórcąsamegosiebie(Tyszkowa,1996,s.72,75).
2.Koncepcjelife-spaniichznaczenie
wformułowaniudoświadczeniajednostki
Historiażyciaczłowiekaprzebiegawkontekściezdarzeń,którepojawiają
sięwtokurozwoju.Wszystkietezdarzeniaprzeżywaneprzezjednostkę
pozostawiająposobiemniejlubbardziejtrwałeśladyzwanedoświadcze-
17
