Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wybranezagadnieniazekologii
15
balnejjestgeograficznerozmieszczeniegatunków,awskalilokalnej–wyodrębnienie
populacji,czyliwszystkichosobnikówjednegogatunkuwystępującychwtymsamym
czasienaokreślonymobszarze.
Oprzynależnościdodanejpopulacjidecydujeprzedewszystkimwspólnotaroz-
rodczadanejgrupyorganizmów,toznaczyfaktycznyprzepływgenów.Wobrębie
gatunku(populacji)każdajednostkaposiadapotencjalnąmożliwośćkorzystaniaze
wspólnejpuligenowej,możekrzyżowaćsięiwydawaćpłodnepotomstwo.Warunki
przestrzeni,natomiast,wktórejżyjepopulacjatworząnaturalnebarieryutrudniające
lubniekiedyuniemożliwiająceprzemieszczanieosobników,takwięc,wymianagenów
możebyćznacznieutrudniona.
Zasięgpopulacjizależyodwielkościisposobużyciagatunków.Naprzykładmałe,
niepołączonezbiornikiwodne,położonewniewielkiejodległości,mogąposiadaćod-
rębnepopulacjemałychwidłonogów–dlanichjedentakizbiornikstanowićbędzie
obszarwystępowaniaiwyznaczaćgranicepopulacji,natomiastwiększezwierzęta
należącedopłazów(różnegatunkiżab)lubssaków(np.:wydra),czyprzedstawicie-
leptactwawodnegobędąprzemieszczaćsiępomiędzynimi–zasięgichpopulacji
będziewięcobejmowałwieletakichzbiorników–jednakwprzypadkużabiwydry
będzieonmniejszyniżdlaptaków.
Populacjanajczęściejniejestukłademcałkowiciezamkniętym,ajejgranicesą
wyznaczanearbitralnie.Wprzypadkudostateczniedługiejizolacjipopulacjimoże
powstaćnowygatunek–zjawiskotookreślanejestjakospecjacja.
Każdąpopulacjęcharakteryzują:
•wielkość–zagęszczenie
•struktura:
–wiekowa,
–przestrzenna,
–genetyczna–(różnorodnośćgenowa),
–płciowa.
1.1.2.1.Zagęszczeniepopulacji
Wznaczeniuekologicznymwielkośćpopulacjiokreślanajestprzezliczbęosob-
nikównajednostkęobszaru(powierzchni,objętości)istanowizagęszczenieorgani-
zmów.Przybadaniupopulacjiorganizmówtrudnychdopoliczenia,bardzomałych
takichjakbakterieczyglonyplanktonowe,stosujesięalternatywnieparametry,które
wdanymprzypadkułatwiejzmierzyć(przyzałożeniujednorodnościosobników)np.:
zawartośćwęglawsuchejmasieczyilośćchlorofiluwbiomasieglonów.
Wielezachowańorganizmówzależnyodzagęszczenia.Wrazzjegowzrostem
zmniejszasięrozrodczość,aśmiertelnośćwzrasta,naprzykładurybygupikaLebistes
reticulatuswprzypadku„przegęszczenia”zwiększasiękanibalizmwstosunkudo
narybkuizmniejszapłodnośćsamic.
Wielkośćpopulacjijestwartościązmienną.Znanesączteryrodzajezmienności
wielkościpopulacjiwczasie:nieregularnewahaniawodniesieniudookreślonego
