Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
poziomu,oscylacje,czylizmianycykliczne,powolnywzrostlubspadekieksplozje
charakteryzującesięgwałtownymdużymwzrostemliczebności.Ozagęszczeniu
populacjidecydują:
•reprodukcja,
•śmiertelność,
•migracjaorganizmów.
Reprodukcjaiśmiertelnośćtoodpowiednioilośćnarodzonychlubwymierających
osobnikówwokreślonymczasieprzypadającanaogólnąliczbęosobników,
Migracjatoprzemieszczanieosobnikówpomiędzypopulacjami,naprzykład
wczasiewysokichstanówwód,podczasktórychmogąpowstaćpołączeniapomię-
dzyizolowanymizazwyczajzbiornikamiwodnymi.Częśćpopulacjimożezostać
przeniesionawrazzmasąwodyzjednegozbiornikadodrugiego(migracjabierna
np.niewielkichskorupiaków).Inneorganizmy,wtymryby,mogąprzedostawaćsię
wsposóbaktywny.Opuszczającswojąpopulacjęzmniejszajątymsamymjejwielkość,
zwiększającjednocześniezagęszczeniewnowymzbiorniku.
Wszystkiewymienioneczynnikiskładająsięnatempowzrostupopulacji(r).Jest
tozmianawczasieliczbyosobnikówprzypadającychnaliczbęosobnikówwpo-
pulacji(przyzałożeniu,żetempowzrostujeststałeiniezależneodzagęszczenia),
określanawzorem:
(1)
wktórym:
r–tempowzrostu[t–1];t–czas,N–liczbaosobnikównajednostkęobszaru.
Częstostosowanejestrównieżjegorozwinięcie(modelMalthusa)wktórymwzór
przyjmujepostać:
N(t)=N0e
rt
gdzie:
N–liczbaosobnikównajednostkęobszaru,N0–liczbaosobnikówwczasiet0
r–tempowzrostu[t–1];t–czas,e–podstawalogarytmunaturalnego.
(2)
Tempowzrostupopulacjidlaosobnikówwielokomórkowychdotyczynietylko
wzrostuliczebnościorganizmówleczrównieżwzrostusomatycznego.
1.1.2.2.Strukturapopulacji
Strukturawiekowawyrażonajestjakoudziałosobnikównależącychdoróżnych
przedziałówwiekowychwodniesieniudocałejpopulacji.Cechatawynikabezpo-
średniozrozrodczościiśmiertelnościosobników.Obliczeńzmianstrukturywie-
kowejwczasiemożnadokonywaćzapomocąmacierzyprojekcji.Whipotetycznej
populacjicharakteryzującejsięstałąliczebnością(rozrodczośćrównoważącaśmier-
telność)możeustalićsięstałastrukturawiekowazwananiezmienną.Wpopulacji
owykładniczymwzrościeliczebnościprzyzachowaniustałejrozrodczościiśmiertel-
