Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wybranezagadnieniazekologii
23
namnażająsięnaprzeżutejprzezmrówkipulpiezliściwkomorachpodziemnych
ostałejtemperaturzeiwilgotności,copozwalanautrzymaniepopulacjinaokre-
ślonympoziomiezagęszczenia.Mutualizmfakultatywnyjestzwiązkiemmniej
ścisłym,wktórymkażdyzpartnerówmożeżyćsamodzielnie.Jakoprzykładmoże
posłużyćzależnośćowady–rośliny.Owadyżywiąsięnektaremzapylająckwiaty
roślin.Zwierzętażywiącesięowocamiinasionamiprzyczyniająsiędorozsiewania
roślin.Występowanierysiaumożliwiabytowanienajegoterytoriummniejszym
drapieżnikom,którekorzystajązresztekjegopokarmu,ponieważsamodzielnienie
byłybywstaniezdobyćpokarmuzewzględunawielkośćofiar.Znanyjestrównież
mutualizmobronnynp.mrówkichroniąroślinęprzedszkodnikamiwzamianżywiąc
sięnektaremzespecjalnychmiodników.
Interakcjeniepowodującestratużywicielatokomensalizm;naprzykładlarwy
pewnychgatunkówChironomidaeosiedlająsięnapowierzchnilarwważek,korzy-
stajączniezjedzonych,„zgubionych”,przyrozdrabnianiuprzezważkifragmentów
ofiartegodrapieżcywodnego,nieprzynoszącmuszkody[Lampertiwsp.,2001].
1.1.3.2.Strukturabiocenozy
Biocenozacharakteryzujesięokreślonąstrukturąbiologiczną(gatunkową)itro-
ficzną.
Strukturagatunkowabiocenozytowszystkiegatunkiiliczebnościpopulacji.
Wpraktycetakiopisbiocenozyjestniemożliwy,stosujesię,więcuproszczeniapole-
gającenaprzyporządkowaniuorganizmówdoróżnychgrup–kategorii.Wyodrębnić
możnakategoriefunkcjonaleitaksonomiczne.
Jeślipodzielisięorganizmywgzbliżonychwymagańpokarmowych,naprzykład
wszystkieorganizmy,żywiącesięliśćmiklonu,topodziałnależydofunkcjonalnych.
Takiejednostkigrupująceorganizmykorzystającezawspólnejpulitegosamego
czynnika–mającebardzozbliżonąniszęekologiczną–nazwanogildiami,np.ptaki
wykorzystującedolęgówdziuplepodzięciołach.
Jeśliuwzględnisięponadgatunkowejednostkisystematyczne,naprzykładrodzaj
igromadępodziałbędzienależałdotaksonomicznych.
Strukturatroficzna.Wszystkiepopulacjewchodzącewskładbiocenozypowią-
zanesązesobąsystememzależnościzwiązanychzezdobywaniempokarmuczyli
troficznych.Wdużymuproszczeniumożnajeprzedstawićjakołańcuchpokarmowy.
Podstawębazypokarmowejstanowiązwyklerośliny,któresąwykorzystywane
przezinneorganizmybiocenozy.Ulegająonespasaniuprzezroślinożerców–kon-
sumentówIrzędu.TezkoleizjadanesąprzezkonsumentówIIrzędu,którebędąc
drapieżnikamisamesąofiaramidrapieżcówwyższychrzędów.Ostatnimogniwem
sąszczytowedrapieżniki,któreniemająnaturalnychwrogów.Wbiocenozieistnieje
wielełańcuchówpokarmowychtworzącychskomplikowanąsiećzależnościpomię-
dzygatunkami.Pierwszymogniwemsązawszeorganizmynależącedoautotrofów,
któreniepobierająpokarmuzsiecitroficznej,szczytowidrapieżcyzaśostatnim
(rys.1.9).
