Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI
rozpuszczalnośćjestwprostproporcjonalnadociśnieniacząsteczkowegogazunad
roztworem.
Zawartośćtlenuwwodziezależyodtemperatury,szybkościprzepływu,turbu-
lencji,aktywnościmetabolicznejroślin,tj.odwarunkówsprzyjającychfotosyntezie
orazodintensywnościbiochemicznegorozkładuzwiązkóworganicznychzarówno
podczasnaturalnegoprocesusamooczyszczaniajakipodwpływemantropopre-
sji.Stężenietlenurozpuszczonegomożezmieniaćsięwokresiedoby;wciekach
głównymźródłemtlenujestdyfuzjazatmosfery,wzbiornikachpochodziontakże
zprocesówfotosyntezy.Nagromadzeniezwiązkóworganicznychwwarstwieden-
nejpowodujeczęstoszybkiewyczerpanietlenuprowadzącdodominacjiprocesów
beztlenowychiprodukcjiszkodliwychgazówjakamoniakisiarkowodór.Dotyczy
togłówniezbiornikówgłębokich,silniezanieczyszczonych.Wrzekachdoktórych
wsposóbciągłydoprowadzanesązanieczyszczeniazawartewściekachmogąwy-
stępowaćodcinkipozbawionetlenu;zjawiskotozależyodszerokościkoryta,stanu
wodyiszybkościprzepływu.
1.2.2.Podziałekosystemówwodnych
Zbiornikiwodnenaziemizajmująpowierzchniępowyżej361mlnkm2costano-
wiobszarponaddwukrotniewiększyniżlądu(około149mlnkm2).
Głównypodziałekosystemówwodnychnamorskieisłodkowodnewynikaze
stopniazasoleniaorazjegorodzaju.Zasolenietoogólnawagowazawartośćroz-
puszczonychsolimineralnych,wyrażonawprocentachlubpromilach.Wwodach
morskichprzeważająchlorkistanowiąceponad80%wszystkichsoli.Występuje
przedewszystkimchloreksoduNaCl,którynadajewodziesłonysmak,orazchlorek
magnezuMgCl2powodującywstężeniachpowyżej250mg/l(wrazzsiarczanem
magnezu)gorzkismak.Zasoleniewodywmorzachotwartychniepodlegazbyt
dużymwahaniomod25‰(1gramsoliw1litrzewodyto1‰),wstrefieokoło-
biegunowejdo36‰–wstrefiezwrotnikowej.Większeróżniceobserwujesiędla
mórzzamkniętychod3–18‰wróżnychczęściachMorzaBałtyckiegodo42‰
wMorzuCzerwonym.
Wwodachsłodkichogólnailośćrozpuszczonychsolijestmniejsza,adominują
niechlorkileczwęglany(60%).WystępujeprzedewszystkimCa(HCO3)2iMg(H-
CO3).Powodująonetakzwanątwardośćwęglanowąwodywodróżnieniuodtwar-
dościniewęglanowejspowodowanejobecnościąinnychrozpuszczalnychsolimetali
(międzyinnymichlorków).Twardośćogólnajestsumąobutychtwardościiwyraża
sięwróżnychjednostkachmiędzyinnymiwmiligramorównoważnikachwapnia
imagnezuw1000cm3wody[mval/l]lubwstopniachniemieckich(0n).Jedensto-
pieńtwardościniemieckiej(0n)oznaczailośćjonówwapniaimagnezurównoważną
zawartości10mgCaOw1dm3wody.Wtabeli1.4podanoocenętwardościwody
wzależnościodtwardościwyrażonejwstopniachniemieckich.
Twardośćwódnaturalnych,wzależnościodichpochodzenia,zawierasięwgra-
nicachod8do30[0n].
