Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.BIOTECHNOLOGIAIINŻYNIERIAGENETYCZNA–ZAGADNIENIAWSTĘPNE
Polskieregulacjeprawnedotycząceochronyśrodowiskanaturalnegoobejmują
równieżochronęzasobówgenowych.Lokalnewładzepaństwowesąodpowiedzialneza
ochronęśrodowiska.Parkinarodowesątraktowanejako,,bankigenów”i,,zasoby
genowe”,a,,bioróżnorodnośćjestchronionaprzezprawoiwspieranaprzezpaństwo”.
Wewrześniu1997r.prezydentRPpodpisałznowelizowanąustawę,,Oochronie
środowiska”,wktórejuwzględnionowieleaspektówpracyzorganizmamizmodyfiko-
wanymigenetycznie.
Działaniaprawneizasadylegislacjimusząbyćukierunkowanegłówniena:
zapobieganieewentualnymnegatywnymskutkom,
zapewnieniewolnościnaukowejgwarantującejpostępnaukowyijegorealizację
,,krok-po-kroku”,
powszechnądostępnośćzasadprawnych,
przyjętenormyniemogąnaruszaćogólnieakceptowanychzasadetycznych.
Odmiennymproblemem,alerównieważnym,jestochronaróżnorodnościgenetycz-
nej.Bezwzględnienależypamiętać,żewłaściwiewykorzystywanainżynieriagenetycz-
naniestanowidlabogactwanaszychzasobówgenowychzagrożeniawiększego,aniżeli
klasycznemetodyhodowli,którespowodowałyjużznacząceubytkiwtychżezasobach.
Naochronębioróżnorodnościwskazanobardzowyraźniewłaśniewkontekście
nowoczesnychbiotechnologii.Szczególneznaczeniemajątutajdoświadczeniapolowe
iwprowadzaniedośrodowiskanowychorganizmówtransgenicznych.Wprzypadku
wprowadzeniaGMOdośrodowiskanależyocenićzasadnośćtegoprzedsięwzięcia.
Dlategokoniecznajestrejestracjaorazwydawaniezezwoleńistosowanienadzoruprzez
kompetentneorganyadministracjipaństwowej.
Żywnośćpozyskiwanazorganizmówzmodyfikowanychgenetycznie(tzw.żywność
transgeniczna)zgodniezpolskimiprzepisamiizzaleceniamiUEmusibyćodpowiednio
oznakowana.Wustawie(,,Owarunkachzdrowotnychżywnościiżywienia”Dz.U.
2001,nr63,poz.634)zapisano,żeproduktgenetyczniezmodyfikowanyjestto:produkt
składającysięzorganizmówgenetyczniezmodyfikowanychlubichfragmentówalbo
kombinacji,zawierającyDNAlubbiałkazorganizmówgenetyczniezmodyfikowanych,
anoważywnośćskładasięzGMOlubzichfragmentów,albozostałazGMOotrzymana
(aczkolwiekGMOniezawiera).Sposóbsformułowaniacytowanychartykułów11–14
jednoznaczniesugeruje,żewopiniiustawodawcyżywnośćGMstanowipotencjalne
zagrożenie,awprowadzaniejejnarynekwymagaspecjalnychrestrykcji,nadzoruoraz
znakowania,atakżeprowadzeniaszczególnegorejestru.Zcałąpewnościąkonsument
maprawożądaćpełnejinformacjiokupowanejżywności,alejesttoprzywilej
konsumentawodniesieniudokażdegoproduktu.Postępowanieopisaneszczegółowo
wartykule13.ustawyzpewnościązniechęciwielupotencjalnychproducentów
ihandlowcówdowprowadzeniażywnościGMnapolskirynek.Możnastwierdzić,żejuż
obecniemamynadmiarżywnościnarynkuinowinkiniesąnampotrzebne.Jednakżejest
tosłusznetylkodopewnegostopnia,należybowiemoczekiwać,żeżywnośćGMbędzie
wkrótcezawierałacenneskładnikibardzoistotnedlanaszegozdrowia(żywność
funkcjonalna).Istniejąpodstawydoobaw,żerestrykcyjnycharaktertejustawyoraz
ustawyoGMOmożewzasadniczysposóbopóźnićwprowadzeniebiotechnologiido
naszejgospodarki.
