Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.STRUKTURAKOMÓRKI
Przeciętnyskładchemicznykomórekprokariotycznychorazeukariotycznychjest
następujący:woda(70–85%),białka(10–20%),sacharydy(1%),lipidy(3%),sole
mineralne(1%)orazkwasynukleinowe.JednakżewzględneilościDNAiRNA
wkomórkacheukariotycznych(1,1%DNAiRNAwkomórkachwątrobyszczura)są
wyraźniemniejszeniżwkomórkachprokariotycznych(1%DNAi6%RNA,np.
uE.coli).
33
2.2.2.StrukturykomórkoweuEucaryotaiProcaryota
orazichfunkcjeżyciowe
Wkomórkacheukariotycznychwystępująróżnorodneorganelleotoczonespecy-
ficznymibłonami.Należądonichnp.:mitochondria,siateczkaśródplazmatyczna
(retikulumendoplazmatyczne),ciałkaGolgiego,lizosomy,peroksysomy,rybosomy,
wakuoleorazplastydy(rys.2.3i2.4).Wymienioneorganellesąwspółodpowiedzialne
zaróżnorodneprocesyżyciowe.Komórkiprokariotycznesąpozbawionewiększości
wymienionychorganelli,jaknp.jądra,mitochondrium,aparatuGolgiegoczy
lizosomów.
Materiężywąkomórektworzyprotoplazma,zróżnicowananaściślezesobą
współdziałającejądroicytoplazmęwkomórkacheukariotycznychorazwkomórkach
prokariotycznych–nanagiedwunicioweDNA,mocnoutkanewcytoplazmie.
RYS.2.3.
Strukturakomórkieukariotycznejznajważniejszymiorganellami.Schematbudowydrożdży
naprzykładziedrożdżySaccharomycescerevisiae:
a–ścianakomórkowaibłona
komórkowa(związanazenzymami
biorącymiudziałwreakcjachtle-
nowych),b–rybosomy,struktury,
naktórychpowierzchnisąsyntety-
zowanebiałkazudziałemRNA
transferowego(tRNA),c–cytoplaz-
majakośrodowiskobiałkowe,zwię-
kszościąenzymówuczestniczących
wsynteziebiałkaiinnychsubstancji
niezbędnychdowzrostukomórki,
zobecnościąenzymówuwalniają-
cychenergięorazzRNAinformacyj-
nym(mRNA),d–mitochondrium,
e–aparatGolgiego,f–retikulum
endoplazmatyczne,g–błonająd-
rowa,h–jądro,i–jąderko,j–pory
wbłoniekomórkowej.
Komórkieukariotycznezarównomikroorganizmów,jakrównieżroślinneizwierzęcezazwyczajsą
większeodkomórekprokariotycznych,mająwyższystopieńorganizacji(np.wykształconejądro,
mitochondria)orazwszystkieorganelleoddzielonebłonamiodmacierzycytoplazmatycznej.
Wkomórkachzwierzęcychbrakjestścianykomórkowej