Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
‒
zawałserca,nadciśnienietętnicze,chorobaniedokrwiennaserca,zaburzenia
rytmuserca,niewydolnośćserca;
‒
zaostrzenieastmy,rakpłuc,zaostrzeniePOChP(przewlekłaobturacyjnacho-
robapłuc),częstszeinfekcjedrógoddechowych;
‒
niskawagaurodzeniowa,obumarciepłodu,przedwczesnyporód;
‒
problemyzpamięciąikoncentracją,wyższypoziomniepokoju,stanydepre-
syjne,zmianyanatomicznewmózgu,
‒
przyspieszonestarzeniesięukładunerwowego,udarmózgu[13].
Badanianaukowewykazałyrównież,żezanieczyszczeniapyłowezwiększająry-
zykowystępowanianowotworówokolicgłowyiszyiorazrakanosogardzieli[6].
Wśródinnychskutkówwymienićnależytakżeobniżenieilorazuinteligencji,obniżenie
sprawnościfizycznejosóbwpodeszłymwieku[14].
Nawetkrótkotrwałaekspozycjanazanieczyszczeniapowietrza(główniePM2,5)
możewywoływaćostreinasiloneskutkizdrowotneuchorychnaprzewlekłescho-
rzeniaukładusercowo-naczyniowegoluboddechowego,dzieciponiżej5rokużycia,
seniorówczykobietwciąży[13].
Tabela1
Charakterystykawybranychzanieczyszczeńpowietrza
PM(PM10;PM2,5)
BaP
Zanieczyszczenie
Pyłzawieszony(ang.particularmatter)ośrednicachzastępczychcząstek:
PM10–poniżej10pm;PM2,5–poniżej2,5pm.
Składchemicznypyłuzawieszonegozależyodbardzowieluczynników
(m.in.położeniageograficznego,warunkówmeteorologicznych,antropo-
presji).Wmałychcząstkachpyłuzawieszonegodominująsiarczany,związki
amonowe,węgielelementarnyiorganiczny,zaśwpyleowiększychcząst-
kachzwiązkimineralneimateriałbiologiczny.Wśródpozostałychskładni-
kówwymienićtrzebacząstkisolimorskiej,pierwotnybioaerozol,wtórne
areozole.Pyłzawieszonymożezawieraćsubstancjetoksyczne,takiejak
WWA(m.in.benzo(a)piren),metaleciężkieorazdioksynyifurany.
GłównymiskładnikamiPM10iPM2,5wEuropiesązwiązkiorganiczne,siar-
czanyiazotany,pyłmineralnyisólmorska.WEuropieŚrodkowej,wtym
Polsce,pyłzawieszonyskładasięwnajwiększejilościzezwiązkówwęgla
(do47%).
Pyłyzawieszonewpowietrzuatmosferycznymcharakteryzująsiębardzo
szerokimspektrumoddziaływań,wtymnazdrowieczłowieka.
Benzo(a)piren(C
rówaromatycznych.Związekorganicznyzbudowanyzpięciuskondenso-
wanychpierścienibenzenowych.Około90%BaPwpowietrzujestadsor-
bowanewaerozolach,pozostałe10%(lubmniej)występujewfazie
gazowej.BaPwykazujemałątoksycznośćostrą,natomiastdużątoksycz-
nośćprzewlekłą.Wroku1987IARC(MiędzynarodowaAgencjaBadańnad
Rakiem)uznałaBaPjakozwiązekrakotwórczydlaczłowieka.
20
H
12
)należydogrupywielopierścieniowychwęglowodo-
Charakterystyka
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie[12,15,16]
6
